Zamanımızın en önemli konusu ve savaşlarla yürüyen dünya konjonktürünün atladığı gerçek olan çocuklar ve hakları. Bunların en önemlisi olan eğitim hakkı, bu hakkın kullanılması ve korunması ihlali halinde uygulanacak müeyyidelere yönelik en geniş ve eksiksiz düzenlemenin yer aldığı uluslararası belge Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına dair sözleşmedir.

Çocuk Hakları Sözleşmesi çocukların eğitim hakkının fırsat eşitliği temelinde gerçekleşmesi gerektiğini düzenleyerek, bu bağlamda devletleri sorumlu tutuyor. Bunların arasında,
- Çocuklara ücretsiz zorunlu eğitim sağlamak,
- Ortaöğretimi genel ve mesleki olmak üzere çeşitli biçimlerde örgütleyerek tüm çocuklara açık bulundurmak,
- Uygun bütün araçları kullanarak yüksek öğrenimi yetenekleri doğrultusunda tüm çocuklara açık duruma getirmek,
- Eğitim ve meslek seçimine ilişkin bilgi ve rehberliği bütün çocuklara ulaştırmak,
- Okulu terk oranlarını azaltmak,
- Okul disiplininin çocuğun onur ve saygınlığı ile bağdaşır biçimde uygulanmasını sağlamak görevi yer alıyor.

Eğitim sürecinde, çocukların eğitim hakkını hiçbir ayrımcılığa tabi olmaksızın, öncelikli yararı doğrultusunda, katılımı sağlanmak ve görüşü alınmak sureti ile kullanabilmesi Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin temel ilkelerini oluşturuyor. Bunun içinde öncelikle devletin bütünlüklü bir çocuk politikası ve toplumun her kesiminde yerleşmiş ve benimsenmiş çocuk hakları kültürünün varlığına ihtiyaç duyuluyor. Eğitimciler, aile ve çocukla ilgili olan tüm kesimlere büyük sorumluluk ve görev düşüyor. Öncelikle bu alanda çalışma için istekli ve gönüllü olmak, süreklilik ve hizmetiçi eğitim, çocuk gelişimi, hakları, çocuk hukuku, çocukla iletişim gibi alanlarda gerekli oluyor.

'Korunma gereksinimi olan çocuklar'

'Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi' nin temel ilkeleri ve konu ile ilgili maddelerinin yansıması 2005 yılında yürürlüğe giren Çocuk Koruma Kanunu'nda görülüyor. Bu konuna göre 18 yaşını bitirmemiş fiziksel, zihinsel ahlaki, duygusal gelişimi tehlikede olan, istismar ve ihmal edilen, kendisine karşı suç işlenen çocuklar 'Korunma gereksinimi olan çocuklar' olarak tanımlanıyor. Bu tanım içinde yer alan bir çocukla karşılaşan eğitim kuruluşları ve öğretmenleri kanun, Çocukları Aile ve Sosyal Politikalar İl ve İlçe Müdürlüklerine bildirmekle zorunlu kılıyor.

Yani aileleri tarafından zorla çalıştırılan, okula gönderilmeyen, fiziksel ve cinsel istismara maruz kalmış, sağlık sorunu olan veya iyi bakılmayan bir öğrencinin varlığından haberdar olan bir öğretmen durumu kuruma bildirmekle yükümlü. Çocuk hakkında onunla ilgili koruyucu tedbirler alınması gerekiyor. Mesela bakım, eğitim (çocuk ve aileye birlikte olabilir) sağlık, barınma danışmanlık tedbiri gibi.

Ayrıca çocuğa karşı araştırılması ve soruşturulması gereken bir suç işlendiğini görevi sırasına öğrenen ve bunu ilgili makamlara (Savcılık) bildirmeyen veya bildirmekte gecikme gösteren kamu görevlileri ile öğretmenler hakkında 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor.

Türk Ceza Kanunu'na göre idaresi altında bulunan veya büyütmek, okutmak, bakmak, muhafaza etmek veya bir meslek veya sanat öğretmekle yükümlü olduğu kişi üzerinde sahip olduğu terbiye hakkından doğan disiplin yetkisini kötüye kullanan kişiye bir yıla kadar hapis verilir şeklinde düzenleme yer alıyor.