İnsan sağlığı konusunda yeni tartışma konusu Palm yağı! Gerçekten sağlığa zararlı mı? Yoksa bir rivayet mi?
Palm yağının başta kozmetik sektörü olmak üzere şampuanlar, deterjanlar, sabunlar gibi temizlik ürünleri, gıda sektöründe pizza ve hazır çorbaların bir bölümünde, dondurmalarda kullanıldığını hatırlatırsam bu tartışmanın boşa olmadığı anlaşılır sanırım.
Peki, yıllardır kullanılan fakat bugüne kadar gündeme gelmeyen konu durup dururken neden ortaya çıktı? Neden tartışmalar başladı? Çünkü Avrupa Gıda Güvenliği Ajansı (EFSA), palmiye yağının gıda üretiminde 200 derecenin üzerinde ısıtılarak kullanılması halinde kanserojen madde ürettiğini açıkladı. Sonrasında da bu tartışmalar alevlendi.
Türkiye'de bu yağın hangi sektörde hangi ısı derecesine yükseltilerek kullanıldığının da tam olarak bugüne kadar bilinmediği de işte bu tartışmalar ile ortaya çıktı.
Sosyal, görsel, yazılı, işitsel medyada günlerdir konuşulmasının sebebidir bu bilinmezlik. Bilinmezlik ortaya çıkmasına çıksın da EFSA raporunun gerçekliği var ise tüketicilerin ciddi risk altında olduğu ortada. Herkes hemen sorabilir bu risk neden? Bu endişe neden? Bilim adamlarının dili ile endişe şu; 'Palm yağı tokoferol ve karotenler ve benzeri antioksidanları fazlaca içermesi nedeniyle kalp-damar hastalıkları, diyabet, kanser gibi hastalıklardan koruyucu özelliğe sahip olmakla birlikte doymuş yağ içeriğinin yüksek olması nedeniyle hastalık gelişimi açısından yüksek risk faktörü vardır.'
Bilim adamlarının bu söylemleriyle birlikte endişelere katkı olması bakımından birkaç soru da bizim aklımıza geliyor, Türkiye'de düşük maliyet ve hızlı üretim kaygısıyla tüketici sağlığının geri plana atıldığı üretimler olmuş mudur? Ucuzluğu nedeniyle sıklıkla kullanılan palmiye yağının, Türkiye'de kullanılan ürünlerde hangi ısıya kadar yükseltilip kullanıldığı bilinmekte midir? Türkiye en çok Endonezya ve Malezya'dan palmiye yağı ithal etmektedir. Türkiye ile Malezya arasındaki ticari anlaşmalar nedeniyle palmiye yağı ithalatının 2016'da artmıştır. Bu artış şüpheli midir?
Endişeler ve sorular bunlar. Yapılması gereken ise hemen hemen her evde tüketilen margarinler, çikolatalar, bazı pastacılık ürünleri ve paketlenmiş ekmeklerde kullanılan palmiye yağı konusunda acilen araştırmaların yapılıp bir an önce halkın bilgilendirilmesinin gerektiğidir.
Türkiye'deki gıda sanayinin yüzde 85'inde Palm yağının kullanıldığı yönünde iddialar kol gezmektedir. Bunun gerçek olması halinde insan sağlığı açısından tehlikenin büyüklüğünü hayal bile etmek dehşet verici. İşte bu nedenle başta Gıda Tarım ve Hayvancılık bakanlığı olmak üzere ilgili kurumların bir an önce palm yağıyla ilgili ülke rapor hazırlaması ve kamuoyuyla paylaşması şart olmuştur. Ayrıca palmiye yağının gıda sanayisinde kullanımına yönelik yeni mevzuat düzenlemelerine ve denetimlerin ihtiyaç olduğu da artık kaçınılmaz bir gerçektir.