Tarihin her döneminde yağı , çekirdeği, ağacının yaprağı dahil bir çok kısmı kullanılan ve şifa kaynağı olarak görülen bir meyve olan zeytin, eski çağlarda aydınlanma için kandillerde ve ilaç yapımında da kullanılmıştır. Zeytin, günümüzde beslenme ve kozmetik sanayinde geniş kullanım alanı bulmuştur. Zeytinin yağı dünyanın en sağlıklı ve doğal yağı olarak kabul edilmektedir. Zeytin hem sofralık hem de yağlık olarak kullanılmaktadır. Zeytinin az olgunlaşmış olanı yeşil, daha çok olgunlaşmış olanı ise siyahtır. Zeytinin bünyesinde en çok bulunan madde su olup, bunu yağ izlemektedir. Bünyesindeki yağ nedeniyle yüksek kalori değerine sahip olan zeytinin siyah renkli olanlarının yağ içeriği, yeşil olanlarına göre daha yüksektir ve bu nedenle kalorisi de daha fazladır. Ancak yağlar insan hücreleri ve dokuları için çok büyük öneme sahiptir çünkü vücut enerjisinin çoğu yağlarla karşılanır, yağlar organları dış etkilere karşı korur, hücre içi organelleri, hücre zarı ve sinir hücreleri için gereklidir. A, D, E, K vitaminlerinin vücuda yarayışlı hale gelebilmesi için yağda erimesi gerektiği de unutulmamalıdır. Zeytinin içindeki yağ asitlerinin çoğu, kolestrol içermeyen tekli doymamış olduklarından insan vücudunda kolestrolü yükseltmemektedir. Zeytinin içindeki yağ asidi insan sütündeki ile benzerdir. Doğum öncesi ve sonrası bebek beyninin ve sinir sisteminin doğal gelişmesine katkıda bulunması nedeniyle hamile annelere, bebeklere ve gelişim çağındaki çocuklara önerilmektedir. Yağsız inek sütüne zeytinyağı katıldığında anne sütü kadar doğal bir besin özelliği kazanmaktadır. Zeytindeki yağ oleik asit bakımından zengin olduğu için meme kanserini tetikleyen kötü genleri durdurma özelliğine sahiptir. Yağında bulunan B-sitostrol de prostat kanseri oluşumunu engellemekte, yağ asitleri ise hormonlara destek ve hücre zarının oluşmasına yardımcı olmaktadır. Zeytinin yağı Omega 3,6 ve 9'u içerir. Omega 9 kalp krizi ve damar sertliği riskini azaltmakta ve kanserden korunmaya yardımcı olmaktadır. Zeytin içindeki yağ güçlü antioksidan yapısı, sahip olduğu anti kanser molekülleri ve kan yağlarına yaptığı iyileştirici etkiler nedeniyle ömrü uzatmaktadır. Siyah ve yeşil zeytinde bulunan bitkisel protein düzeyi birbirine yakındır. Her iki zeytin türünde bulunan bitkisel protein, bütün amino asitleri içerdiğinden sağlıklı beslenme için faydalıdır. Karbonhidrat, kalsiyum, demir ve A vitamini içeriği yeşil zeytinde daha yüksektir. Zeytinde hazım için gerekli olan kaba lif iyi bir oranda bulunmaktadır. Zeytin A, D, E, K vitaminleri açısından zengindir ve bu vitaminlerle kanser tümörleri oluşumunu engellediği, radyasyona karşı vücudu koruduğu, kemik ve diş gelişimini sağladığı bildirilmektedir. Minerallerden ise kalsiyum, fosfor, kükürt, klor, magnezyum, bakır bulunmaktadır. Zeytin vücudun kalsiyum kaybını engeller, kemik gelişmesini sağlar ve yaşlılarda osteoporozu azaltır. İçindeki E vitamini hücrelerin yenilenmesine katkıda bulunarak yaşlanmayı geciktirmekte, beyin fonksiyonlarının yıpratıcı etkisini azaltmaktadır. Zeytin yağında olan oleokantal adlı madde sinir hücrelerini alzaymır zararlarından korumakta, beyin atardamarının sağlığına olumlu etkide bulunmaktadır. İçerdiği fenolik bileşikler zeytine renk, sertlik, acı tad ve kendisine has bir aroma verirler. Fenolik bileşikler sağlıklı kalmayı sağlayıcı, yaşlanmayı önleyici, hastalıktan koruyucu ve iyileştirici etkilere sahiptir. Zeytinde bulunan oleuropeinin, doğal ve güçlü bir fenolik antioksidandır. Ayrıca içeriğindeki elonoik asit bakteri, mantar ve virüs öldürücü etkiye sahiptir. Oleuropein aynı zamanda sekoiridoit bir glikozittir.
Bakterilerin hücre duvarını etkileyerek doğal yolla bağışıklık sistemini güçlendirmektedir. Virüslerin çoğalmasına müdahale ederek virüsün yayılmasını engellemekte, direnç sisteminin daha fazla hastalıkla savaşan hücre üretmesini desteklemektedir. Kalp kasının pompalama hareketini geliştirerek, kalp krizini önlemeye yardımcı olmakta, kan dolaşımını artırmakta, yüksek tansiyon hastalarında kan basıncını düşürmekte, kronik yorgunluk sendromunu azaltmaktadır. Zeytin ve yağı mide asitliğini azaltarak mideyi gastrit ve ülser gibi hastalıklara karşı korumakta, safra kesesi boşalma işini düzenlemekte, safra taşı riskini azaltmaktadır. Bağırsak kanserinde ve sarılıkta faydalıdır, ayrıca sindirim dostudur. İçindeki klor sayesinde karaciğerin çalışmasına yardımcı olur, vücudun atıklardan kurtulmasını kolaylaştırır. Eklem enfeksiyonunun azaltmasına yardımcı olur. Cildi sıkılaştırıp, nem oranını yükselttiği için cilt yaşlanmasını geciktirdiği bildirilmektedir. Foto yaşlanma denen güneş ışınlarından kaynaklanan yaşlanma riskini de geciktirmektedir.
Zeytin her yaştaki insanın tüketebileceği sağlık verici bir meyvedir. Fazlası yendiğinde vücutta yağ biriktiği unutulmamalıdır. Günlük 5-6 adet zeytin, bir tatlı kaşığı yağ demek tir. Zeytin fazla tüketildiğinde içerdiği tuz nedeniyle de zararlı olabilmektedir. Özellikle tansiyon ve şeker hastalarının fazla tuzlu zeytin tüketmeleri zararlı olabilmektedir. Zeytin soğuk mevsimde fermente edildiği için kostik ile olgunlaştırılmaktadır. Rengi siyah ve koyu mavimsi olan zeytinlerde hızlı olgunlaştırma yapıldığı ve gıda boyası kullanıldığı kuvvetle muhtemeldir. Doğal, kimyasal bir işlemden geçmemiş, evde yapılmış zeytinleri tercih etmek sağlığımız açısından yararlı olacaktır.