Cumhuriyet tarihinde belli çevrelerin en çok eleştirdiği konuların başında 'her nedense' Harf Devrimi gelmektedir.

Harf Devrimi, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan beş yıl sonra, 1 Kasım 1928 tarihinde Yeni Türk harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun'un kabul edilmesi ve yeni Türk Alfabesi'nin geliştirilip benimsenme sürecidir.

Harf Devrimini başlatan yasanın kabulü ile Arap harfleri kullanılarak oluşturulan alfabenin kullanımı sona erdi ve yerine Latin harfleri temel alınan Türk Alfabesi kullanılmaya başlandı.

OSMANLI'DA BAŞLADIĞINI BİLİYOR MUSUNUZ?

Bazıları için şaşırtıcı olabilir ama Harf Devriminin kökleri esasen Osmanlı'ya dayanır. Latin harflerinin kullanılması konusu daha 1860'larda Osmanlı döneminde ele alınmaya başlanmıştır.

'Osmanlıcılık' ile beraber 'Ümmetçilik' fikrinin de 'iflas' etmesi ve Osmanlı'nın dağılışını durduramaması üzerine İkinci Meşrutiyet döneminde Türk ulusal kimliği yaratma mücadelesi başlar. Yeni harflere geçme isteği de bu çaba içinde hız kazanır.

Osmanlı aydınlarının yıllar önce başlattıkları bu tartışma, Enver Paşa'nın da üzerinde durduğu hatta kısmen uygulamaya koyduğu bir konuydu. Birinci Dünya Savaşı öncesinde Enver Paşa, bitişik harfli yazı yerine, ayrık harfli yazıyı askerler için kabul ederek orduda okur yazarlığı yaymak istemişti. Ancak savaş bu değişime engel oldu.

Bu gelişmelere bakarak, Cumhuriyet Döneminde yapılan Harf Devrimine sürekli karşı çıkanlara bir soru sormak gerekiyor; Latin harflerine geçiş, Osmanlı döneminde yapılsaydı ya da Enver Paşa tarafından uygulanmaya başlayan değişim başarıya ulaşsaydı yine karşı çıkabilecekler miydi?

NEDEN GEREK DUYULDU?

Osmanlı'da yaşayan dinsel ve yönetsel elitlerin kullandığı Osmanlıca, saray ve medrese çevresinde gelişmişti. Osmanlıca ile Anadolu'daki halkın konuştuğu Türkçe arasında uçurumlar vardı.

Yazı dili olarak Arap alfabesini, konuşma dili olarak Arapça-Farsça-Türkçe karışımını içeren bu yapay dili, ancak ayrıcalıklı kesimler öğrenebiliyordu.

Arap harfleri Türk dili için yetersiz ve elverişsizdi. Türkçe, Arap harfleri ile kolay yazılıp okunamıyordu. Dilin zor olması basitçe okur-yazar olmayı bile engelliyordu. Cumhuriyet kurulduğunda 12 milyonluk ülke nüfusunun ancak yüzde 10'u okur-yazardı. Bu oran kadınlarda çok daha düşük düzeydeydi.

Arap harflerinden yeni harf sistemine geçilmesi, okur-yazarlığı kısa sürede artırmayı amaçlıyordu. Bu nedenle Anadolu halkının konuşma diline uygun bir alfabenin geliştirilmesine gereksinim vardı. Okuyup yazmayı kolaylaştırmak, yaygın eğitim ve öğretimi gerçekleştirebilmek ancak 'Harf Devrimi' ile sağlanabilirdi.

Harf Devrimi,kolay okuyup yazma için yeni bir yazı tekniği oluşturmasının yanı sıra, Latin alfabesinden alınan Türk harfleriile çağdaş uygarlığa katılımı kolaylaştıran ve Türk kültürünün gelişimini sağlayan büyük bir devrimdir.

MİLLET MEKTEPLERİ VE 'BAŞÖĞRETMEN'

Türk Harflerinin yürürlüğe girmesinden sonra tüm vatandaşlara yeni harflerle okuma-yazma öğretmek amacıyla geniş kapsamlı bir halk eğitimi programı uygulandı.

Daha önce açılmış bulunan Halk Mektepleri Millet Mektepleri adı altında yeniden örgütlendi. Atatürk'ün kendisi de vatandaşlara yeni harflerin öğretilmesi çalışmalarına aktif olarak katıldı.

Atatürk'ün Millet Mektepleri Başöğretmenliğini kabul tarihi olan 24 Kasım 1928 günü, 1981 yılından beri '24 Kasım Öğretmenler Günü' olarak kutlanmaktadır.

24 Kasım Öğretmenler Günü dolayısıyla; Başöğretmenimizin yolunda fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür nesiller yetiştirme sorumluluğu ve bilinciyle hareket eden tüm öğretmenlerimizin Öğretmenler Günü'nü yürekten kutluyor, aramızdan ayrılan öğretmenlerimizi rahmetle ve minnetle anıyorum.

ÖĞRETMENLER GÜNÜ'NÜ KUTLAYAN MAHALLE....

Türkiye'de başka bir kentte var mı, bilmiyorum. Aydınlanma şehri Eskişehir'in havası farklı, manzarası farklı, aydınlık köşesi olan Yenikent Mahallesi sakinleri her yıl Öğretmenler Günü'nde öğretmenler için kutlama programı düzenliyor.

Bu güzel geleneği bu yıl da devam ettiren başta Yenikent Sosyal Dayanışma ve Kültür Derneği ile Yenikent İşletme Kooperatifi'nin başkan ve üyeleri olmak üzere tüm Yenikentli dostlarımıza, her zaman yakın desteklerini hissettiğimiz Odunpazarı Kent Konseyi'ne, öğretmen dostu, eğitim sevdalısı Belediye Başkanı Kazım Kurt'a ve Odunpazarı Belediyesi çalışanlarına şahsım ve tüm öğretmenler adına saygı ve sevgilerimizle teşekkür ederiz.