Toprak içinde oluşan meyvelerini yediğimiz bir baklagil olan yerfıstığı, ülkemizde genellikle çiğ veya kavrulmuş halde bir çerez olarak veya içine şeker, bal veya pekmez de konulup ezmesi yapılarak ya da pasta, kurabiye, güllaç, irmik helvası, baklava, kadayıf, Şam tatlısı içine katılarak tüketilmektedir. Diğer bazı ülkelerde ise yağı pastacılıkta, margarin ve mayonez üretiminde, çorbalarda, salatalarda, soslarda, sebze ve tavuk yemeklerinde kullanılmakta, taneleri kavrulup kahve gibi yapılarak içilmekte, taze meyveleri ise sebze gibi pişirilerek tüketilmektedir. Yerfıstığı önemli bir yağ ve protein kaynağıdır. Tanelerinin içinde %36- 54 arasında değişen oranda yağ bulunmaktadır Yüksek yağ oranı nedeniyle bitkisel yağ sanayinde ve bisküvi, pasta ve şekerleme gibi pek çok gıda maddesinin üretiminde yer almaktadır. Yer fıstığı yağı yüksek oranda oleik asit içermesi nedeniyle gerek fiziksel özellikleri ve gerekse besin değeri bakımından çeşitli bitkisel yağlar içinde zeytinyağına en yakın bitkisel yağ olarak tanımlanmaktadır. Yağının tadı güzel, rengi açık, görünüşü parlak, ısıya yüksek derecede dayanıklıdır. Kızartıldıktan sonra uzun süre taze kalabilmesi nedeniyle saklanacak yemekler için uyumlu bir yağ olarak hazır yemek sektöründe tercih edilmektedir. Bu özelliği ile paketlenecek yemeklerin antioksidan değerinin korumasına yardımcı olmaktadır. Yer fıstığı yağı kozmetik sektöründe de el ve yüz kremlerinin üretilmesinde kullanılmaktadır. İçeriğindeki zengin E vitamini ile cilde parlak ve pürüzsüz bir görünüm kazandırmaktadır. Yerfıstığında vücut için gerekli olan yağ asitlerinin önemli bir kısmı yüksek oranda bulunmaktadır. Özellikle oleik asit ve resveratrol maddesi kötü kolesterolün düşmesine, iyi kolesterolün yükselmesine yardımcı olmakta, kalp ve damar hastalıklarından korunmaya önemli katkı yapmaktadır. Fıstık yağında antioksidan etkiye sahip tokoferol ve fosfolipitler mevcuttur. Önemli bir antioksidan olan resveratrol, kanser, kalp hastalığı, sinir hastalıkları, alzheimer ve bakteriyel enfeksiyonlardan da korunma sağlamaktadır. Hormonların düzenlenmesine ve zihinsel rahatlamaya fayda sağlayan yer fıstığı yağı kandaki oksijen akışının düzenlenmesi ve hücrelere zarar veren moleküllerin etkisiz hale getirilmesine katkı sağlar. Gözde katarak oluşumunun azalmasına yarar sağlayan fıstık yağı oluşmuş kataraktın tedavi sürecinde de faydalı olmaktadır. Alzheimer oluşmasının önüne geçmek için de iyi bir yardımcı olan yer fıstığı yağının sedef hastalığının tedavisinde ve artmasının önlenmesinde güçlü bir koruma gösterdiği bildirilmektedir. İçerdiği besinsel lifler fazla olduğundan, vücuttaki toksik maddeleri alarak mide ve bağırsak kanserine koruyucu etki yapması yanında tok tutucu bir etki de yapmaktadır. Yüksek lif içeriği ayrıca kabızlığı engellemekte ve kolon kanseri riskini azaltmaktadır. 25 gramında 7 gram bitkisel protein bulunan ve iyi bir protein kaynağı olan yerfıstığının 100 gramı ile vücudun ihtiyaç duyduğu proteinin yarısı karşılanabilmektedir. Yağı alınan fıstığın küspesi içinde bulunan proteinin besin değeri yüksek olduğundan çocuk mamaları hazırlanmasında ve proteini az olan gıdaların protein değerinin yükseltilmesinde kullanılmaktadır. Ancak içinde fıstık küspesi bulunan mamalar fıstık alerjisi olan çocuklara kesinlikle yedirilmemelidir. Yaralanmalarda tedavi edici rolü olan, bağışıklık sistemini güçlendiren ve damar genişletici özelliğinden dolayı pıhtı atmayı önleyen, hormonları salgılattıran bir amino asit olan arginine maddesinden bol miktarda ihtiva eden fıstık, triptafon da içermektedir. Triptofan düşük serotonin düzeyini yükselterek, depresyona nedenlerini ortadan kaldırarak, sinir sisteminin sağlığı için faydalı olmaktadır. Yer fıstığında bulunan polifenolik asitlerden olan P-Kumarik asitler kanserojen etkili bazı maddelerin çoğalmasını azaltarak mide kanserine yakalanma riskini düşürmekte, sinir sağlığı için faydalı olmakta, yaşlılığın getirdiği sinir tahribatına karşı da yararlı olabilmektedir. Yer fıstığının faydaları arasında en bilineni enerji verici olmasıdır. Yer fıstığı yorgunluğu gidermekte ve vücudun canlanması için gereken enerjiyi verebilmektedir. Fıstığın içerdiği yüksek konsantrasyonlardaki antioksidanlar, fıstık haşlanarak veya kavrularak tüketildiğinde daha etkili duruma gelmektedir. Biokanin-A ve genestesin 2 ila 4 katına yükselmekte, böylece vücutta serbest radikallerin etkisini kırarak genel sağlığa faydası artmaktadır. Fıstık yüksek oranlarda potasyum, fosfor, magnezyum az oranda da demir ve bakır içermektedir. Potasyum tansiyonu dengelemektedir. Yerfıstığı merkezi ve periferik sinir sistemini onaran ve koruyan B vitamini açısından zengin bir kaynaktır. Hafıza kaybına, sinirsel tiklerin ve kontrolsüz davranışların önlenmesine karşı fayda sağlamakta, hareket kontrolü ve konsantrasyonu artırmakta, Demans hastalığını önlemede katkı yapmaktadır. Yerfıstığı sağlık açısından önemli olan pantotenik asit(B5) içermektedir. Bu vitaminin eksikliğinde yorgunluk, baş ağrısı, baş dönmesi, kas güçsüzlüğü, mide- bağırsak bozuklukları, depresyon gibi rahatsızlıklar gözlemlenmektedir. Yerfıstığında bol bulunan magnezyum kemik ve diş sağlığı için önemli olup, dopamin hormonu salgılattığı için insanın kendisinin iyi hissetmesine neden olmaktadır. Yer fıstığı, yüksek folik asit içeriği nedeniyle özellikle hamilelik döneminde, bebeğin sinir sisteminde oluşabilecek bozuklukların önlenmesi amacıyla önerilmektedir. Yer fıstığının sahip olduğu vitamin ve mineraller çocukların öğrenme gücünü artırmakta ve zekası üzerine etkili olmaktadır. 60 yaş üzeri insanlarda görülen kas yorgunluğunu ve el titremesini azaltmada faydaları olduğu belirtilmektedir. Yer fıstığının safra taşı oluşumunun engellenmesi ve bu taşlardan dolayı oluşan ağıların azalmasında da etkili olduğu belirtilmektedir.
Yerfıstığının yağ içeriği yüksek olduğundan verdiği kaloride fazla olmaktadır, bu nedenle ölçülü bir şekilde tüketilmelidir. Günlük tüketim miktarı yaklaşık 30 gram kadar (bir avuç), olmalıdır. Gelişme çağındaki çocukların, sporcuların, işçilerin, zayıf bireylerin tüketmesinde önemli yarar bulunan yerfıstığının sağlık açısından birçok faydası olsa da fazla ve bilinçsiz tüketilmesi halinde bazı zararları da vardır. Kolesterol sorunu olan kişilerin doktorlarına danışarak tüketmeleri gerekir. Yer fıstığının fazla tüketimi ciltte özellikle sivilce gibi sorunlara neden olmakla, alerji yapan proteinlere sahip olduğundan alerjisi olan kişilerde olumsuz durumlar ortaya çıkarmaktadır. Fazla tüketenlerde kilo artışı da yapabilmektedir. Yerfıstığı kuru bir yerde saklanmalıdır, nemli ortamda tutulan fıstıklarda aflatoksinler üremekte ve tüketilince karaciğerde hasarlara ve tümörlere neden olabilmektedir.