MERS
Mers Virüsü solunum yoluyla bulaşır. Ortadoğu ülkelerinde ortaya çıkan ve öldürücü SARS hastalığının türevi olduğu saptanan Ortadoğu Solunum Sendromu (MERS) olarak isimlendirildi.
MERS virüsü, SARS'a neden olan virüsün de içinde bulunduğu coronavirüs ailesine mensup. MERS semptomları (akciğer enfenksiyonu, ateş, öksürük, solunumda güçlük) SARS ile benzeşiyor ancak MERS böbreklerde rahatsızlığa da yol açıyor. Bu arada MERS virüsü SARS'tan 8 kat daha güçlü ve tehlikelidir. Hastalığınızın sebebinin insan corona virüsü olup olmadığını anlamak için laboratuar testleri yapılabilir. Ama çoğu zaman insanlar hafif rahatsızlıklar yaşadıkları için bu testlere ihtiyaç duyulmaz. Ayrıca her laboratuarda da bu testler yaygın olarak bulunmayabilir. Laboratuarda yapılan temel testler şunlardır: Hücre kültüründe virüs izolasyonu, PCR (polymerase chain reaction), insan corona virüs antikorları için serolojik test. Serolojik test için kan örneği gerekir. Burun ve boğaz swabları insan corona virüsleri için en iyi numunelerdir. İnsan corona virüsleri ile oluşan hastalıklar için spesifik bir tedavi bulunmamaktadır. Corona virüsle enfekte olan insanların çoğu kendiliğinden iyileşir. Semptomları azaltabilmek için ağrı kesiciler, ateş düşürücüler kullanılabilir (çocuklara aspirin verilmemeli), boğaz ağrısı ve öksürük için oda nemini arttıran cihazlar kullanılabilir ya da sıcak bir duş alınabilir. Bol bol sıvı alıp evde kalıp dinlenilmelidir.
EBOLA
Batı Afrika Ebola salgını, Aralık 2013'te Gine'de başlayıp Liberya, Sierra Leone başta olmak üzere Batı Afrika ülkelerine yayılan ve Haziran 2016'da sona eren Ebola kanamalı ateşi salgınıdır. Salgın sonucunda virüs 28 bin 616 kişiye bulaşmış, 11 bin 325 kişi hayatını kaybetmiştir. ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri, Avrupa Komisyonu, Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu dahil olmak üzere pek çok kuruluş bölgeye salgını önlemek amacıyla maddi yardımda ve mobil personel yardımında bulunmuştur, ayrıca Sınır Tanımayan Doktorlar bölgede çalışmalarına devam etmektedir. Söz konusu ebola salgını, hastalığa yakalanan kişi ve ölümler açısından tarihteki en ölümcül ebola salgınıdır. İlk vaka Aralık 2013'te Gine'nin güney sınırlarına çok yakın bir köyde kaydedildi. İlk başta fark edilmeyen virüs, kısa sürede salgına dönüşerek komşu ülkeler Liberya, Sierra Leone'ye de sıçradı. Nijerya ve Mali'de küçük çaplı salgınlar görülürken, Senegal, Britanya ve Sardinya'da izole vakalar görüldü. Ayrıca, ABD ve İspanya'daki bazı sağlık çalışanlarında da ebolaya rastlandı ancak bu vakalar bir salgına dönüşmedi. Vakaların sayısı Ekim 2014'te zirveye çıktı ancak bu tarihten sonra uluslararası çabaların etkisiyle ile düşüşe geçti. Dünya Sağlık Örgütü, 8 Mayıs 2016 itibarıyla toplam 28.616 şüpheli vakayı ve 11.310 ölüm vakasını (Ölüm oranı: %39,5) bildirdi.
2019- KORONAVİRÜS
2019 yılının Aralık ayında, Çin'de birdenbire sebebi açıklanamayan zatürre olguları ortaya çıkmaya başladı. Yapılan araştırmalar, bu zatürre vakalarının daha önceden tanımlanmamış yeni bir tip koronavirüs (coronavirus) olduğunu ortaya çıkardı. Virüsün bu formuna, 2019 yılında ortaya çıktığı için, koronavirus 2019 yani COVID-19 denildi. Koronavirüs aslında, hayvanlarda bolca rastlanan bir virüstür. Son zamanlarda hastalığa neden olan virüsün kaynağının, ise Çin'in Wuhan kentinde bulunan Huanan deniz ürünleri pazarı olduğu düşünülmektedir. Önce hayvandan insana bulaşan virüsün insandan insana da yayılabildiği zamanla anlaşılmıştır.
Gündeme son salgın ile birlikte gelse de esasında Koronavirüsler, farklı tipleri olan geniş bir virüs gurubudur. Genetik materyal olarak RNA taşır, hatta RNA taşıyan virüsler arasında en büyük genoma sahip olan virüs gurubudur. Koronavirüs, zarflı bir virüstür ve zarfının etrafından dışarıya doğru diken (spike) şeklinde çıkıntılara sahiptir. Bu yapı, ona elektron mikroskobu altında bakıldığında kraliyet tacı şeklinde bir görüntü verir. Bu nedenle de, virüse Latince kraliyet tacı anlamına gelen korona ismi verilmiştir.
Koronavirüslerin farklı tipleri, farklı rahatsızlıklara neden olur. Örneğin bazı koronavirüsler, sindirim sistemi (gastrointestinal) rahatsızlıklarına neden olurken, bazıları ise solunum sistemi ile ilgili şikayetleri beraberinde getirir. Solunum rahatsızlıklarına neden olan koronavirüsler de kendi aralarında farklılık gösterir. Bazı enfeksiyonlarda sadece nezle kadar hafif semptomlar gözlenirken, bazı kişilerde zatürreye varan sonuçlar ortaya çıkar. Bununla beraber, koronavirüsler, tarihteki üç örneği dışında genelde hafif semptomlar gösterir. Koronavirüslerin hayvandan insana aktarılması da ilk defa gözlenmemiştir. 2019 koronavirüsünün ise hayvan pazarından alınan yarasaların ya da pangolin isimli egzotik bir hayvanın tüketilmesiyle insanlara bulaştığına dair yaygın bir kanı mevcuttur. Bununla birlikte, bu bilgi Dünya Sağlık Örgütü tarafından henüz doğrulanmamıştır.
Editör: TE Bilisim
