Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, enerji ve sanayi hammaddelerinde dışa bağımlılığı azaltmak ve tedarik zincirinde sürekliliği sağlamak amacıyla kritik öneme sahip nadir toprak elementlerini ekonomiye kazandırmak için çalışmalar yürütüyor.
TENMAK NATEN Başkanı Belma Soydaş Sözer, konuyla ilgili şunları ifade etti:
“Eskişehir Beylikova’da bulunan sahamızdan elde edilen kaynağımızı uç ürüne kadar üretmek, diğer yandan da ‘ikincil kaynaklar’ olarak ifade ettiğimiz atıklardan nadir toprak elementleri ve diğer kritik madenlerin elde edilmesi üzerine çalışmalar yürütüyoruz.”
TENMAK Bünyesinde NATEN Faaliyetleri
Türkiye’nin nadir toprak elementleri ve diğer kritik mineralleri üzerinde çalışma yapmak üzere 2018’de kurulan NATEN, 2020 yılından itibaren TENMAK bünyesinde faaliyet gösteriyor. Enstitü, Ar-Ge ve teknoloji geliştirme projeleri ile nadir toprak elementlerini ticari değere dönüştürmeyi hedefliyor.
Türkiye’nin İlk NTE Laboratuvarı
TENMAK NATEN bünyesinde, Türkiye’de ilk kez NTE Cevher Zenginleştirme ve Saflaştırma Laboratuvarı kuruldu. Laboratuvarda, nadir toprak elementlerinin çeşitli kaynaklardan elde edilmesi ve uç ürünlere dönüştürülmesi üzerine çalışmalar başlatıldı.
Manyetik Malzemeler ve Mıknatıs Üretimi
TENMAK NATEN, özellikle enerji ve savunma sanayisinin ihtiyaç duyduğu NTE içeren manyetik malzemeler konusuna yoğunlaştı. Enstitü bünyesinde kurulan Yerli Kalıcı Mıknatıs Üretim ve Ar-Ge Sistemi ile külçe, şerit ve toz mıknatıs üretimi yapılacak. Ayrıca kalıp tasarımı, kalıplama, sinterleme, manyetik alan uygulamaları ve mıknatıs analiz süreçleri geliştirilecek.
Atıklardan Uç Ürüne
Enstitü Başkanı Belma Soydaş Sözer, NATEN’in altyapısı ve laboratuvarları sayesinde nadir toprak elementlerinin her türlü kaynaktan elde edilmesine yönelik teknoloji geliştirme ve Ar-Ge çalışmalarının sürdüğünü belirtti. Sözer, atıklardan nadir toprak elementlerinin geri dönüşümüyle elde edilebildiğine dikkat çekti.
İleri Teknolojik Malzemeler Üzerinde Çalışmalar
Sözer, enstitünün sadece nadir toprak elementlerini üretmekle kalmayıp, bu elementlerin kullanıldığı ileri teknolojik malzemelerin üretimi için de Ar-Ge ve teknoloji geliştirme çalışmaları yürüttüğünü vurguladı.
TENMAK NATEN’in çalışmaları, Türkiye’nin kritik minerallerde dışa bağımlılığını azaltmak ve yerli üretimi artırmak adına önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
