Yapay zekâ (YZ) teknolojilerindeki hızlı gelişim, iş dünyasında köklü değişimlere yol açarken, bireylerin sahip olması gereken temel becerileri de yeniden tanımlıyor. Uzmanlara göre insan ve yapay zekânın ortak geleceğini “hibrit meslekler” şekillendirecek.
Üsküdar Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Yazılım Mühendisliği (İngilizce) Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Kaan İldiz, yapay zekâ okuryazarlığının geleceğin iş hayatındaki belirleyici rolünü değerlendirdi.
“EN GÜNCEL OKURYAZARLIK BECERİSİ: YZ”
Okuryazarlık kavramının anlamının teknolojiyle birlikte değiştiğini belirten Dr. İldiz, şunları söyledi:
“Ne kadar güncel bir okuryazarlık becerisine sahipseniz o kadar hızlı düşünebilir ve kendinizi geliştirebilirsiniz. Günümüzde bunun en güncel örneği yapay zekâ (YZ) okuryazarlığıdır. Mevcut akademik becerilerinizi bu uygulamalara aktarmak ve öğrenme sürecini baltalamamak en önemli geçiş kriteridir.”
“UYUM SAĞLAMAYAN İŞİNİ KAYBEDEBİLİR”
Çalışanların sahip olması gereken en temel becerinin, YZ’ye uygun iş yükü ve iş kolu tanımlayabilmek olduğunu vurgulayan İldiz, şu uyarıda bulundu:
“Mesleğindeki performansı YZ ile geliştirmeyen kişiler, mesleklerden beklenen performans çıktılarını sağlayamayacak ve bu dönüşümün gerisinde kalacaktır. Kısa süreliğine idare edebilirsiniz ama dönüşüm tamamlandığında işinizden olabilirsiniz.
İldiz’e göre, geleceğin iş gücü insan ve yapay zekânın iş birliğiyle oluşacak. Bu süreçte hibrit meslekler öne çıkacak ve çalışanlardan YZ okuryazarlığı, veri okuma, algoritma mantığını kavrama ve teknolojiyi iş süreçlerine entegre etme gibi beceriler bekleniyor.
ENTEGRASYON HANGİ MESLEKLERDE GERÇEKLEŞECEK?
Yapay zekânın entegrasyonunun en hızlı gerçekleştiği mesleklere de değinen Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Kaan İldiz, “En hızlı dönüşüm, sistemin kendisi üzerinde gerçekleşiyor. YZ’nin kullanım alanında sağladığı çıktılar ne kadar güvenilir olursa, o kadar uygulanabilir ve kabul edilebilir hale geliyor. Özellikle hukuk ve sağlık alanlarında etik tartışmalar oldukça yaygındır. Burada önemli olan, entegrasyonun amacını belirlemek ve sektöre özgü YZ yaklaşımını benimsemektir. Bu süreç, zamanla ülkelere ve dünya düzenine etki edecek, kabul görecek alanlar konusunda evrensellik oluşturacaktır” dedi.
Doktor, öğretmen, mühendis, gazeteci ve hukukçular gibi mesleklerde yapay zekânın işlevlerinin nasıl değiştiğini detaylandıran İldiz, şunları söyledi:
YZ, bir doktorun tanı veya ilaç dozu ayarlama gibi karar verme süreçlerine destek olacak sınırlarda hesaplamalar yapabilir.
Öğretmenler, her dönem veya her ay güncellenen dokümanlar üzerinden sunum ve eğitim araçlarını geliştirebilir.
Mühendisler, yazılımlarındaki hatalı kod satırlarını saatlerce aramak yerine kısa sürede tespit edip çözebilir.
Gazeteciler, metinlerini okuyarak yayım içeriğinin tirajını artırabilir; ayrıca YZ destekli görsel araçlarla düşük maliyetli içerik üretebilir.
Hukukçular, dava dosyalarındaki ifadeleri kanuna ve önceki davalardaki kayıtlarla karşılaştırarak etkili bir ifade olup olmadığını belirleyebilir.
İldiz, üretken YZ’nin katkılarının tüm meslek gruplarında kullanılabileceğini, ancak en önemli hususun mesleki sınır ve karar verilebilirliğin zedelenmemesi olduğunu vurguladı.
"İNSANİ YÖNLERİMİZİ KAYBETMEDEN GELİŞEBİLİRİZ"
Yapay zekâ kullanımının verimlilik ve karar alma süreçlerine etkisini de açıklayan İldiz, insan ve yapay zekânın birlikte çalıştığı hibrit mesleklerin geleceğine ilişkin şunları söyledi:
“Sesli konuşabildiğiniz ve gördüğünüz görüntüyü aynı anda tartışabildiğiniz ya da farklı tür oyuncu kumandalarıyla uzaktan kontrol ettiğiniz YZ destekli bir robot aracılığıyla sanal ortamda mesleğinizi gerçekleştirebiliyorsunuz. Hibrit mesleklerin tanımı, YZ’ye ne kadar adapte olabildiğiniz ve bunu hayatınıza entegre ederken mesleki uzmanlığınızla hangi sınırı çizdiğiniz ile şekilleniyor. Bu yaklaşım, hem sizin hem de dünyamız için insani yönlerimizi kaybetmeden gelişebileceğimiz bir geleceği mümkün kılıyor.”
