Emeklilerin geçim krizini derinleştiren maaş politikalarına karşı yükselen tepki, sahadaki tansiyonu her geçen gün artırıyor. Emekli maaşlarının adaletli bir seviyeye çekilmesi gerektiğini savunan Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) yetkilileri, iktidarın “tasarruf” adı altında yürüttüğü politikaların milyonlarca vatandaşı açlık sınırının bile altına ittiğini vurguluyor. TÜED yöneticisi Şanlı’nın sert çıkışı, hem gelir dağılımındaki uçurumu hem de yıllardır çözülmeyen intibak sorununun yarattığı tahribatı tüm açıklığıyla ortaya koyuyor.
SEFALETE MAHKÜM ETTİLER
Emeklilere ve asgari ücretlilere tasarruf adı altında dayattığı şeyin aslında açlık ve sefalet olduğunu vurgulayan Şanlı, “Ben bütün örgütlü işçi sendikaları, konfederasyonlarında bu konuda yeterli tepkiyi göstermediklerini ve işçilerin haklarına yeteri düzeyde sahip çıkmadıklarını belirtmek istiyorum. Biz emeklilere kadar çaba göstermiyorlar. Samimiyseler kriteri belli; en düşük memur maaşına eşitleyin bu yılbaşında. Yani memur maaşlarında yüzde 20 artış olursa 61 bin lira falan olacak. En düşük emekli maaşını buna eşitleyin. Sonra, bizim dışımızda dul, yetim engelli olanların zaten durumları perişan yani onu sürekli söylüyoruz. Onlar, mesela diyelim ki eşi vefat ettiyse tek başına yüzde 75’ini alıyor. Çocukların da paylaşımına bağlı. Yani en üsttekiyle en alttaki maaş farklarına baktığımız zaman, 13-14 kat olması, makasının ne kadar açıldığını ve bütün bu özellikle yüzde 70'e yakın çalışanın ya da halkımızın aşağı doğru gelirinin bastırıldığını ama yukarıdakilerin de sürekli arttığını görüyoruz. Mesela, 238 bin lira maaşı olan Cumhurbaşkanı yüzde 20 arttığı zaman, artışı zaten bizim emeklinin en az kaç katı oluyor. Böyle bir adaletsiz gelir davranışının ortadan kalkması lazım. Onun için de kriterimiz belli. Biz yasal düzenlemeler istiyoruz, emeklilerin de örgütlenme hakları var, bu sendikal hakların tanınmasını istiyoruz. Uluslararası sözleşmelere imza atmışız, ILO sözleşmelere imza atmışız. Anayasamızda zaten örgütlenme hakkımız. Emekli perişan durumda, kötü durumda. Dediğimiz gibi, bu kriterler uyulduğunda zaten adaleti, gelir dağılımı sağlayacak demektir. Bizim talebimiz bu. Buna yönelik mücadele ediyoruz.” diye konuştu.
İKTİDAR SÖZÜNÜ TUTMADI
İntibak yasası çıkarılmadığı için emekli maaş bağlama oranlarının maaşın yarısına kadar düştüğünü söyleyen Şanlı, “2008 yılına kadar yasal olarak bir güvencemiz vardı. En düşük emekli maaşı asgari ücretin üzerindeydi. Ama 2008 yılından sonra iktidar sosyal güvenlik reformu adı altında 5510 sayılı bir yasal düzenleme yaptı. Esasında adaletli gelir dağılımı sağlayacağı iddiasıyla çıkarttığını ama orada da bir kök maaş uygulaması getirdi. Ayrıca da bir intibak yasası düzenlemesinin hemen yapacağını söylemişti. Bunların hiçbirini yapmadı. Ama kök maaş uygulaması ile o özellikle ücretli kesimin sabit gelirlerin alım düzeyleri ve sürekli maaş farkları sürekli aşağı doğru bastırıldı. 6 milyona yakın emekli esasında şu andaki emekli maaşının altında maaş alıyorlar. Yani 10 bin lira maaş alan, 8 bine maaş alan 6 milyona yakın emekli var. Bu da o kök maaş uygulamasından kaynaklı bir durum. Çünkü intibak yasası çıkarılmadı. Halbuki burada 25 yıl çalışanla 30-40 yıl çalışanın birikimleri tabii ki daha farklıdır. Burada intibak yasası çıkarılmadığı için aynı aşağı doğru bastırılıyor. Eğer çıkarılmış olsaydı, bu kademeli bir maaş artışında olması gerekiyordu. Sonuçta, çalışma süreleriyle birikmiş kıdemleri primleri üzerinden kademi olarak, işte 30 yılsa ona göre, 40 yılsa ona göre, 45 yılsa ona göre çalışmışsa yukarıya doğru kademelendirilip ona göre maaş artışının adaletli olması gerekiyordu. Şu anda kök maaş uygulamasından dolayı bu uygulanmıyor. Maaş bağlama oranları da 2008 yılından sonra sürekli düşürüldü. Şu anda memurlar da %50'ye yakın. Mesela bir öğretmen emeklisinin şu anda emekli maaşı yüzde 50 düşüyor. İktidar esasında o yasayı çıkararak adaletsiz bir gelir dağılımı sağladı. Verdiği sözleri yerine getirmedi. Mesela memur maaşlarındaki artış, yasada memur emekli aylıklarının aynen yansıtılması lazım.” ifadelerinde bulundu.
