Geçtiğimiz haftalarda yükselişe geçen döviz kuru, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıklamalarının ardından düşüşe geçti. 18 lira civarında olan dolar, 11 lira seviyelerine kadar indi. Doların inmesiyle beraber, vatandaşta da ürünlere gelen zamların da alınması ve fiyatlarda düşüş yaşanması beklentisi oluştu. Doların 17, 18 lira civarında olduğu süreçte mal aldıklarını anlatan esnaf ise, yüksek fiyata aldıkları ürünlerde fiyat düşüşünün olmayacağını kaydetti. Türkiye'de çıkan fiyatların tekrar inmesinin mümkün olmadığını söyleyen esnaf, yılbaşından sonra da asgari ücrete gelen zamdan kaynaklı, yeni zamlarla karşılaşacaklarını anlattı. Ayrıca işlerinde durgunluk olduğunu ve vatandaşın alışveriş yapmaya korktuğuna dikkat çeken esnaf, giderlerini azaltmak için dükkanda elektrik sobasını ve doğal gazı açmadan oturduklarını söyledi.


HERKES ZARARDA
Esnaf yüksek kurdan ürün aldığı için şu an için tezgahtaki ürünlerde fiyatların düşmediğini söyleyen esnaf Akın Yüksel, 'Dolar hemen hemen yarı fiyatına düştü ama işler de yarı yarıya düştü. Şu an ne markette ne çarşıda ne tezgahta hiçbir ürünün fiyatı değişmedi. Aynı ürünler aynı fiyatlar devam ediyor. Düşmesini bekliyoruz. Düşsün ki işlerimiz açılsın. Düşeceğini pek zannetmiyorum. Türkiye'de çıkmış bir fiyatın düştüğünü hiç görmedim. Bu her zaman böyle. Kışın zaten işlerimiz durgun oluyor. Şu an daha da durgun dolardan dolayı. Millet ne yapacağını şaşırıyor. Perşembe günü 17 liradan dolar alıyor, pazartesi günü 10 liradan bozduruyor. Herkes zararda' diye konuştu.
DOLAR SÜREKLİ OYNAMAMALI
Doların ve euronun sürekli oynamaması gerektiğini belirten Yüksel, 'Kışın zaten Eskişehir'de doğalgazlar yandığı için yüksek faturalardan dolayı milletin cebinde para kalmıyor. Millet şu an kararsız. Biz burada çanta, ayakkabı satıyoruz. Artık bu lükse giriyor. İnsanlar almıyor. Fiyatlar yüksek geliyor. Devletin buna çözüm bulması lazım. Dolar, euro sürekli oynayamaz. İnsanlar zarar ediyor. Zarar ettiği için korkuyor, korktuğu için de alışveriş yapmıyorlar' şeklinde konuştu.

TOPTANCI DÜŞÜRMÜYOR
Toptancıların fiyatları düşürmeden esnafın düşürmesinin mümkün olmadığına dikkat çeken esnaf Mehmet Kerenciler, yılbaşından sonra asgari ücrete gelen zammın ürünlere yansıyacağını ifade etti. İşlerin yarı yarıya düştüğünden dert yanan Kerenciler, 'Bizim işlerimiz yarı yarıya düştü zaten dolardan dolayı. Dolar 17, 18 lirayken biz dolara bağlıyorduk. Dolar düşerse iş olur diyorduk. Dolar düştü bu sefer tamamen işlerimiz kesildi. Biz toptancıyı arıyoruz. 'Bu fiyat niye düşmedi?' diyoruz. 'Şu an asgari ücretin zammını daha uygulamadık' diyor. 'Ben hammaddeyi pahalı aldım, şu an ucuz veremem' diyor. Yılbaşından sonrasını bekliyoruz. İşler yarı yarıya düştü. Ama fiyatlar aynı. Ben bu ürünü almışım belli bir paraya, şimdi o paranın üzerine belli bir karı koyup satmam lazım. Çünkü benim de kiram var, elektriğim, doğal gazım var, elemanım, giderim var. Ben de indiremiyorum. Toptancı indirecek ki ben de indireceğim. Toptancı da 'Ham maddeci indirecek ki ben de indireyim' diyor. Her şey zincir. 'Dolar düştü indir' diyoruz fiyatları mesela. Bu sefer de 'Asgari ücret yükseldi' diyor. Asgari ücrete bağlıyorlar' dedi.
KAT KAT GİYİNDİK
İşlerin düşük olması nedeniyle giderleri azaltmaya çalıştıklarını anlatan Kerenciler, doğal gaz zamlarından kaynaklı doğal gazı açmadan dükkanda durdukları söyleyerek, 'Böyle giderse biz de küçüleceğiz. Yanımızdaki elemanı azaltacağız. Kışın ortasında doğal gazı yakmayacağız. Sobayı yakmayacağız. Böyle üşüyeceğiz. Şu an açık değil. Altında çıkamayız ki. Zaten kiralarımız yüksek. Elektrik bu şartlarda 1000 lira geliyor. Kat kat giyindik böyle bekleyeceğiz, böyle çalışacağız' diye konuştu.

'ISITICIYI AÇMIYORUM'
Dolar 16, 17 lira civarındayken mal aldıklarını ve şu an için ellerindeki üründe indirime gitmelerinin mantıken de mümkün olmadığını anlatan esnaf Tamer Kiraz da işlerin durgunluğundan dert yandı. Elektrik faturasından çekindikleri için dükkanda kat kat giyinip satış yaptığını ve elektrik sobasını açmadığını belirten Kiraz, 'Dolar 16, 17 lirayken mal aldık. Böyle aldığımız malları nasıl düşük tutabiliriz şu an? Doların düşmesi madem mümkündü, bu kadar çıkmasını neden beklediler? İnsanlar doların 18 liralara çıkışını, fiyatları esnafa mal ettiler. Doların düşmesini de esnafa mal etmeye çalışıyorlar. 17 lirayken almışım malı, şimdi 10 liraya düşmüş diye dolar nasıl fiyat düşüreceğim? Elimdeki bu mal bitsin 10 liraya alayım ürünü o zaman zaten indirim yapılır. Ama elimdeki ürünler bitmek zorunda. Fiyatlar düşmez ama dolar bu seviyede kalmaz çünkü. Asgari ücrete zam geldi diye de yine her şeye zam gelecek. Görüyorsunuz elektrik sobasını yakamıyorum. Elektriğe yapılan zam ortada. Benim elektrik param, dükkan kiram, personel giderim, vergiler, stopajlar derken esnaf bunları nasıl verecek? Utana sıkıla vatandaştan para alıyoruz. Bu kış böyle üşüyerek geçecek. Üşümenin bir limiti kalmadı artık. Üstü yok. Böyle portakal gibi üst üste giyinip dükkanda duracağız. Kat kat giyinmek zorundayız yapacak bir şey yok' ifadelerini kullandı. MELTEM KARAKAŞ KAYA
Editör: TE Bilisim