Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Zirai Don Olayını Araştırma Komisyonu üyeleri, Eskişehir’in Mihalıççık ilçesinde yaşanan zirai don olayının etkilerini yerinde inceledi. Tarım ve Orman İl Müdürlüğü’nün açıkladığı “96 milyon TL’lik zarar” verisi üreticiler ve milletvekillerinin tepkisini çekerken, çiftçiler gerçek zararın göz ardı edildiğini belirtti.
Tespit edilen zarar rakamı tartışma konusu oldu
Komisyon üyelerine sunum yapan Eskişehir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü yetkilileri, 14 ilçede 12 bin 745 dekarlık alanda, 633 çiftçinin zarar gördüğünü ve toplamda 96 milyon 800 bin TL’lik bir zararın oluştuğunu açıkladı. Ancak Mihalıççık Belediye Başkanı Haydar Çorum, CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer ve üreticiler, bu rakamların sahadaki tabloyu yansıtmadığını belirterek tepki gösterdi.
Üreticiler: “Bahçelerde kiraz yok, TARSİM hâlâ ‘zarar yok’ diyor”
Kiraz üreticileri, dondan etkilenen bahçelerde neredeyse hiçbir ürün kalmadığını belirtti. Ancak TARSİM’in birçok bahçede “don yok” diyerek hasar kaydı oluşturmadığını ifade ettiler. 9 bin kiraz ağacının don nedeniyle zarar gördüğünü belirten üretici Sadettin Kızılkaya, “Yüzde yüz hasar var ama raporda sıfır hasar yazıyorlar. Bu sigortayı neden yaptırıyoruz o zaman?” diyerek tepki gösterdi.
“Borçlarımızı nasıl ödeyeceğimizi düşünüyoruz”
Artan girdi maliyetlerinden dert yanan üretici Erkan Koşar ise, “Mazot, gübre, işçilik derken her şey çok pahalı. Bahçelerde kiraz yok, gelir yok. Emekli maaşımla tarım kredilere, akaryakıta borçlandım. Bu borçları nasıl ödeyeceğiz?” dedi. Başka bir üretici ise 80 bin TL'lik TARSİM sigortası yaptırmasına rağmen herhangi bir ödeme alamadığını belirtti.
CHP’li Çakırözer: “Raporlamada eksiklik ve ihmal var”
CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, inceleme gezisine katılan komisyon üyelerine teşekkür ederken, “Mihalıççık’ta dallarda tek bir kiraz yok ama TARSİM’e göre ya hiç zarar yok ya da yüzde 20-30 gibi göstermelik oranlar var. Bu kabul edilemez. Raporlamada büyük eksiklik ve ihmal var. Dönüm başına 19 bin TL zarar var. Borçlar ertelenmeli, üreticiye destek hemen verilmeli” dedi.
Komisyon Başkanı: “Zarar beklenenden fazla görünüyor”
TBMM Zirai Don Olayını Araştırma Komisyonu Başkanı Adem Korkmaz ise, ziyaretin ardından yaptığı değerlendirmede, Eskişehir’de zararın tahmin edilenden daha büyük olduğuna dikkat çekti. “Bölgesel etkiler birbirine benziyor ancak ekonomik etkileri beklediğimizden biraz fazla gibi” ifadelerini kullandı.
Talepler net: Nakit desteği, borç erteleme, TARSİM düzenlemesi
Üreticiler ziyaret boyunca açık taleplerini sıraladı: Dondan zarar gören üreticilere nakit desteği bir an önce sağlanmalı, borçlar faizsiz olarak ertelenmeli, TARSİM yönetmeliği yeniden düzenlenerek üreticiyi gerçekten koruyan bir yapıya kavuşturulmalı. Ziraat Odası Başkanları ve muhtarlar da bu talepleri desteklediklerini belirtti.
Toplantılara TBMM Komisyon Başkanı Adem Korkmaz, komisyon üyesi milletvekilleri, CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, Mihalıççık Belediye Başkanı Haydar Çorum, Eskişehir Vali Yardımcısı Adem Keleş, Kaymakam Furkan Öztürk, İl Tarım ve Orman Müdürlüğü yetkilileri, ziraat odası başkanları ve üreticiler katıldı.