Türkiye, savunma, havacılık ve uzay teknolojileri başta olmak üzere sanayinin temel taşlarından biri olan AR-GE faaliyetlerine 10 yılda rekor seviyede harcama yaptı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2015’te 22,7 milyar lira olan AR-GE harcaması, 2024’te 651,8 milyar liraya ulaşarak yaklaşık 28,7 kat arttı. Toplam harcama ise 1 trilyon 592 milyar lirayı buldu.
Gayrisafi yurt içi AR-GE harcamasının GSYH içindeki payı 2015’te yüzde 0,97 iken 2024’te yüzde 1,46’ya yükseldi. Harcamaların yarısından fazlası şirketler tarafından finanse edilirken, devlet katkısı yüzde 32,1 oldu.
KADIN PERSONEL SAYISI 34,2'YE ULAŞTI
Personel sayısında da ciddi artış gözlendi. Tam zaman eşdeğeri (TZE) cinsinden AR-GE personeli 2015’te 116 bin iken, 2024’te 310 bine çıktı. Kadın personel oranı yüzde 34,2’ye ulaşırken, doktora veya eşdeğeri eğitim düzeyine sahip personel oranı yüzde 30,6 olarak kaydedildi.
Bölgesel olarak en fazla AR-GE harcaması İstanbul’da yapıldı. İstanbul’u Ankara, Kocaeli ve Sakarya-Düzce-Bolu-Yalova bölgesi izledi.
Yüksek teknolojiye yapılan yatırımlar, 10 yılda 42,3 kat artarak 2,3 milyar liradan 98,6 milyar liraya yükseldi. 2024’te imalat sanayisindeki toplam 210,5 milyar liralık AR-GE harcamasının yüzde 46,9’u yüksek teknoloji alanındaki girişimler tarafından gerçekleştirildi. Orta-yüksek teknoloji faaliyetleri yüzde 40,2, orta-düşük yüzde 8,2 ve düşük teknoloji yüzde 4,7 pay aldı.
Türkiye’nin AR-GE yatırımlarındaki bu yükseliş, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Milli Teknoloji Hamlesi stratejisiyle doğru orantılı olarak yüksek teknoloji alanlarına yönelen sanayi politikalarının etkisiyle gerçekleşti.
