Türkiye’de 2024 yılında 121 bin 67 bebek prematüre olarak dünyaya geldi. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, doğan prematüre bebeklerin yüzde 3,4’ü 28 haftanın altında, yüzde 7,1’i 28-31 hafta, yüzde 89,5’i ise 32-36 hafta aralığında doğdu. Prematüre doğumlar, dünya genelinde 5 yaş altı ölümlerin en önemli nedeni olarak öne çıkıyor.
PREMATÜRE BEBEKLERDE RİSKLER VE NEDENLER
Prematüreliğin başlıca nedenleri arasında yüksek riskli gebelikler, genç veya ileri yaşta anne, sık doğum, gebelikler arası kısa süre, çoğul gebelikler, enfeksiyonlar, kronik hastalıklar, tütün ve bağımlılık yapıcı madde kullanımı ile yetersiz beslenme ve gebelik bakımı yer alıyor. Çoğul gebeliklerde rahim içi hacim ve doğum kanalının etkisiyle erken doğum riski daha yüksek.
Prematüre bebekler organ ve doku sistemleri yeterince gelişmeden doğdukları için normal süreli doğan bebeklere göre öğrenme ve davranış bozuklukları, serebral palsi, algısal eksiklik, enfeksiyon ve kronik hastalık riskine daha çok maruz kalıyor. Ayrıca aileler duygusal, tıbbi ve mali zorluklarla karşılaşıyor.
ÖNLEME VE BAKIM ÖNEMİ
Doğum öncesi bakımın nitelik ve niceliği prematüre doğumları önlemede kritik rol oynuyor. Anne adaylarının yakın takibi, tetanosa karşı bağışıklama, yeterli demir ve mikrobesin desteği, dengeli beslenme, gebelikte enfeksiyon kontrolü ve emzirme eğitimi gibi önlemler hayati önem taşıyor. Gebelik planlaması, bağımlılık yapıcı maddelerden uzak durma ve sağlık kontrollerinin düzenli yapılması da riski azaltıyor.
Prematüre bebeklerin sağlıklı gelişimi için ailelere, sağlık çalışanlarına ve politika yapıcılara büyük sorumluluk düşüyor. Türkiye’de de bilgi ve teknolojik gelişmelere paralel olarak prematüre bakımında başarı sağlanıyor ve bu bebeklerin sağlıklı bireyler olarak topluma kazandırılması hedefleniyor.
