Deprem gerçeği ülkemizde genelde tartışmalarla gündemde oldu hep. Birkaç yetkili televizyonda tartışıyordu ve bizler de dinliyorduk. Tartışma depremin ne zaman olacağı üzerine. Nedense devlet de bunlara müdahale etmez; inşaat sektörü, üniversiteler ve diğer bilim kalemleri önlem alma programlaması yerine konuşmakla yetinirdi. Belki de halen de böyle çünkü yapılanma denilen inşaat sektörü ne denli kötü inşaatlara imza atıyor görüyoruz. Rantlarla dolu bir keşmekeş ne kadarbilinc getirebilir ki? Bu trafikte bu konuyla ilgili incelemeler yapan bir Türk çıksa ve NASA'ya girerse buna inanır mısınız? Evet gerçek bu. İyonize bulutlarla ilgili çalışmaları ile ciddi adımlar atan Türk asıllı Fransız bilim insanı Ronald Karel, Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi'nde (NASA) kurulan GeoCosmo Bilim ve Araştırma Merkezi'ne yönetici olarak kabul edildi ve çalışmalarıyla Eskişehir, Karaçobanpınarı'nda 2015'te 17 Ocak'ta saat 02.42'de meydana gelen 4.3 büyüklüğündeki depremi beş gün önceden bulutları inceleyerek tespit etmişti.

***

NASA Küresel Deprem Tahmin Sistemi Başkanı Prof. Dr. Friedemann Freud, Karel'e bir mesaj gönderip, bu başarısı nedeniyle tebrik edip, diğer araştırmacılara da uydudan Türkiye üzerindeki gerek yüksek atmosfer, gerekse iyonosferdeki anormallikleri incelemeleri önerisinde bulunmuş.

GeoCosmo Bilim ve Araştırma Merkezi yöneticisi Ronald Karel, geçen 12 Ocak'ta NASA Genel Merkezi'ne yarım saat arayla gönderdiği uydu fotoğraflarıyla 7 gün içerisinde Türkiye'de İç Ege-Doğu Marmara Bölgesinde 5.0 büyüklüğünde deprem beklediğini bildirdi. Karel'in gönderdiği ve üzerinde iki kırmızı çizgiyle işaretlenmiş kısımda bulutların hareket etmediğine dikkat çekmiş. Karel, depremin de burada kırmızı bir yıldız ile işaretlenen iri bulut kümesinin yaşandığı kuzey kesiminin tam ortasında meydana geleceğini işaret etti. Karel'in bu saptamalarından 5 gün sonra Eskişehir'in Karaçobanpınarı Mahallesinde, saat 02.42'de, 4.3 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Bulutların yine kendisini yanıltmadığını belirten Karel, önceden tespit ettiği depremin kuvvetinin düşük olmasının biraz kendisini şaşırttığını, ancak diğer taraftan da mal ve can kaybının olmamasının da mutluluk verici olduğunu kaydetti. Stres sonrası alçak atmosfere dağılan iyonların, eğer rutubet yüksek ise iyonize deprem bulutları meydana getirebildiğini belirten Karel, 'Bu bulutların hareketleri bilinen meteorolojik bulutların hareketlerine benzemiyor' diye konuşmuş.

NASA Küresel Deprem Tahmin Sistemi Başkanı Prof. Dr. Friedemann Freud, Karel'e bir mesaj gönderip tebrik ederken, diğer araştırmacılara da uydudan Türkiye üzerindeki gerek yüksek atmosfer gerekse iyonosferdeki anormallikleri incelemelerini önerisinde bulundu. Türkiye üzerindeki bulutları incelemeye devam ettiğini söyleyen Karel, 'NASA destekli GeoCosmo Araştırma Merkezi'nin yönetim kurulunda şu anda çalışmalarımı sürdürüyorum. Sorumlu olduğum 29 ülkeden bilim adamlarının yer alacağı bir çalışma komisyonu kuracağım. NASA'da yaptığımız çalışmalarla, birkaç yıl içerisinde, depremleri önceden bilme fırsatımız olacak' dedi.

***
Geçenlerde sosyal medyada çok ses getiren bir bilim yarışması vardı. Organik hoşafın ödül aldığı bir dönemde depremle ilgili çalışmaları NASA'dan övgü alan birinin pek bilinmemesi gayet normal.