Lozan Barış Antlaşması’nın 100. yılı onuruna İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından Sahne Tozu Tiyatrosu iş birliğiyle hazırlanan “Lozan” oyunu Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları’nın ev sahipliğinde Eskişehir’de sahnelendi.
Lozan Barış Antlaşması'nın 100. yılı onuruna İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından Sahne Tozu Tiyatrosu iş birliğiyle hazırlanan 'Lozan' oyunu Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları'nın ev sahipliğinde Eskişehir'de sahnelendi.İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin 'Kayıtsız Şartsız, İlelebet Bağımsız!..' sloganıyla düzenlediği etkinlikler kapsamında sunduğu 'Lozan' adlı tiyatro oyununu büyük bir beğeni ile izledik.
ATAOL BEHRAMOĞLU YAZDI…
İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin Türkiye'ye armağan ettiği 'Lozan' oyunu Ataol Behramoğlu'na ait belgesel nitelikli bir eser. Behramoğlu'nun, Nazım Hikmet'in şiirlerinden oluşturduğu 'Mutlu Ol Nazım' adlı bir tiyatro eseri daha var.
Toplumcu şiirleri ile tanıdığımız Ataol Behramoğlu ile aynı fakülteden (DTCF) mezun olduk.1960'lı yılların sonlarına doğru üniversitelerde yükselişe geçen Sol/Devrimci hareketlerin merkezinde Fikir Kulüpleri Federasyonu (FKF) yer alıyordu. O dönemde, Türkiye solunun belki de ilk ciddi örgütlenmesi olan Türkiye İşçi Partisi, Fikir Kulüpleri içinde de etkili olmuştu. Ancak daha sonraki yıllarda Sosyalist Devrimcilerin iktidarı hedefleyen, 'meşru ve militan' çizgisi karşısında TİP'e yöneltilen pasifist/reformist tutum eleştirilerinin sonucu olarak FKF içindeki TİP etkisi hızla kaybolmuş Milli Demokratik Devrim (MDD) görüşü öne çıkmıştı.
Bu süreçte, bizim Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'ndeki (DTCF) Fikir Kulübü'nün ilk kurucusu Ataol Behramoğlu'ydu.
Ülke, Dünya ve Üniversite gündemlerine bir bütünlük içinde 'soldan' bakan öğrencilerin kurduğu FKF,10 Ekim 1969 Kurultay kararı ile Dev-Genç (Devrimci Gençlik Federasyonu) adını aldı. Bu kurultayda Dev-Genç'in ilk genel başkanlığına Atilla Sarp'ı, genel sekreterliğe ise İrfan Uçar'ı seçmiştik.
Behramoğlu üzerinden 'unutulmayan 68'li yıllar' anılarımızı yineledikten sonra tekrar oyunumuza dönelim…
İLK VE TEK…
Ataol Behramoğlu, oyunu 1970'lerde yazmış ve o günlerde Antalya Devlet Tiyatrosu'nda başarıyla sahnelenmişti.
Osmanlı İmparatorluğu'nun son günlerinden Lozan'ın imzalanmasına ve sonrasına uzanan bir süreci, tarihsel belgeler ışığında ve insani öykülerle anlatan 2 bölümlük müzikal oyun, Lozan'ın 100. yılında ülkemizde sahnelenen ilk ve tek sanatsal çalışma olma özelliğini de taşıyor.
Yönetmenliğini Haluk Işık'ın yaptığı, müzikleri Timur Selçuk'a ait oyunun çok başarılı bir oyuncu kadrosu var.
SEYİRCİNİN COŞKULU KATKISI!..
Oyununun sahnelendiği, Büyükşehir Belediyesi Sanat ve Kültür Sarayı'nın (Opera) tiyatro salonu tamamen doluydu. Oyunda İsmet İnönü'yü başarıyla canlandıran Utku Erişik'in sözleri ve Atatürk ile ilgili sahneler büyük bir coşku ile alkışlandı.
Oyunun bitiminde Yönetmen Haluk Işık'ın 'Bu oyunla, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun; çağdaş, demokratik ve laik bir geleceğin önsözünün yazıldığı yer olan İzmir'den, Anadolu'nun ortasında Cumhuriyetin, laikliğin, çağdaşlığın kalesi olan Eskişehir'e selam getirdik. Gazi Mustafa Kemal Atatürk'e, İsmet İnönü'ye ve Cumhuriyetimizi kuranlara bu oyunla saygımızı sevgimizi gösterebildiysek ne mutlu bize...' sözleri dakikalarca ayakta alkışlandı…
VE ESKİŞEHİR'DE YAŞAMAK….
'Lozan' oyununun sahnelendiği Büyükşehir Belediyesi Sanat ve Kültür Sarayı birçok üniteden oluşuyor. Yapımına düğün salonu olarak başlanan ve projesi değiştirilerek içinde 600'er kişilik tiyatro, opera, bale ve konser salonları oluşturulan tesis, Şehir Tiyatrolarının oyunlarına, Senfoni Orkestrasının konserlerine, Şehir Operası temsillerine ev sahipliği yapıyor.
Arkadaşlarımızla birlikte, tesislere bakarken ve buralarda yapılan mükemmel etkinlikleri düşündükçe, Eskişehir'de yaşamanın şanslılığını bir kez daha yineledik. Tüm bunlara ilave olarak; Odunpazarı'nda, Ataol Behramoğlu Kitaplığı ve Edebiyat Müzesi, Doğan Avcıoğlu Müze Kütüphanesi gibi Türkiye solunun önemli isimlerinin adına müze/kütüphaneler açmayı düşünen kaç belediye başkanı bulabileceğimizi sorguladık. Varabildiğimiz sayı bir elin parmaklarını geçmedi. Bu nedenle, kentimizi eğitim, kültür ve turizm kenti haline dönüştüren yerel yöneticilerimizi eleştirelim ama kıymetlerini bilmeye de devam edelim…
