Uzmanlara göre el, ayak ve ağız hastalığı; çocukların ellerinde, ayaklarında ve ağız içinde ortaya çıkan kabarcık benzeri döküntüler ve ağrılı yaralarla kendini belli eden bulaşıcı bir viral enfeksiyon. Genellikle Coxsackievirus ve enterovirus kaynaklı olan bu hastalık, özellikle bebekler ve 5 yaş altı çocuklar arasında yaygın görülüyor. Hastalık, çoğu zaman 7-10 gün içinde kendiliğinden iyileşiyor.
Kirli Havuzlar ve Yakın Temasla Bulaşıyor
Hastalık, kirli havuzlardan bulaşabileceği gibi öpüşme, sarılma, ortak eşya kullanımı ve enfekte kişilerin havaya yaydığı damlacıklarla da kolayca yayılabiliyor. Uzmanlar, el, ayak ve ağız hastalığının kreş ve okul gibi kalabalık ortamlarda çocuklar arasında hızla yayılabildiğini vurguluyor.
Döküntüler Vücudun Farklı Bölgelerinde Görülebilir
Hastalığın en belirgin belirtileri arasında el ve ayaklarda kabarcık benzeri döküntüler, ağız içinde ağrılı yaralar yer alıyor. Ancak döküntüler yalnızca bu bölgelerle sınırlı kalmayabiliyor. Göğüs, sırt, kollar, bacaklar, kalçalar ve genital bölge de döküntülerin görülebileceği alanlar arasında bulunuyor.
Belirtiler Grip Benzeri Başlıyor
Uzmanlar, hastalığın ilk evresinde hafif ateş, boğaz ağrısı, burun akıntısı, iştahsızlık ve karın ağrısı gibi grip benzeri semptomlarla başlayabileceğini ifade ediyor. Birkaç gün içinde avuç içlerinde, ayak tabanlarında, dirseklerde, dizlerde ve ağız içinde ağrılı lezyonlar oluşabiliyor. Bu yaralar genellikle parlak pembe noktalar halinde başlıyor ve daha sonra kabarcıklara dönüşüyor.
En Bulaşıcı Dönem Döküntü Öncesi
Hastalığın en bulaşıcı dönemi, henüz döküntüler ortaya çıkmadan önceki evre olarak kabul ediliyor. Kabarcıkların yaklaşık 10 gün içinde kuruduğu, bu noktadan sonra bulaş riskinin azaldığı belirtiliyor. Ancak virüs, dışkıda haftalarca canlı kalabiliyor, bu da hijyen tedbirlerinin önemini artırıyor.
Yayılma Yollarına Dikkat!
El, ayak ve ağız hastalığı şu yollarla bulaşabiliyor:
Enfekte kişinin öksürmesi veya hapşırmasıyla havaya yayılan damlacıklar
Tükürük ya da dışkı ile temas sonrası göz, burun veya ağza dokunmak
Öpüşmek, sarılmak gibi fiziksel temas
Ortak oyuncak, havlu, su şişesi gibi eşyaların paylaşımı
Nadir Durumlarda Ciddi Komplikasyonlar Gözlenebilir
Genellikle hafif seyreden bu hastalık, bazı durumlarda ciddi sağlık sorunlarına da yol açabiliyor. Dehidratasyon, tırnak kaybı, hatta çok nadir de olsa viral menenjit ve ensefalit gelişebiliyor. Ağız yaraları nedeniyle sıvı ve gıda alımı zorlaşabildiğinden, çocukların yeterli sıvı tüketmesi kritik önem taşıyor.
Uzmanlara Göre Erken Müdahale Şart
Uzmanlar, el, ayak ve ağız hastalığına dair belirtilerin görülmesi halinde vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiğini vurguluyor. Hastalığın şiddetine göre doktorun uygun tedavi planı hazırlayacağına dikkat çekilirken, bulaş riskini azaltmak için izolasyon ve hijyen kurallarına sıkı sıkıya uyulması gerektiği belirtiliyor.
