Geçen hafta yaptığım seyahat sırasında çeşitli illerin tahıl ekili alanlarını görme fırsatım oldu. Fare zararı aynı Eskişehir gibi oralarda da büyük bir sorun haline gelmiş bulunmaktadır. Bir kaç yıldır ilimizde fare zararı yanında köstebek zararının da artmakta olduğunu çeşitli zamanlarda yazdım, toplantılarda bahsettim, ancak fare konusundaki uyarıları fazla umursamayanlar, köstebek zararını da ciddiye almadıklarından bu yıl bu zarar da çok ciddi oranda artmış bulunmaktadır. Diğer bazı illerde de durum benzer şekilde.
İster fare, ister köstebek , ister böcekler olsun, bu zararlılarla kendi tarlalarında mücadele ettikleri halde, komşu tarlalarda mücadele yapılmadığı için zarar görenler çoktur. Mücadele etmeyenler komşularının hakkını nasıl ödeyecekler ? Sınır komşusu oldukları tarlalardaki an'larda yuvalanan farelerle, ortaklaşa, birlikte mücadele etmek yerine, birbirine bırakanların ikisi de zarar göreceklerini, buralarda çoğalan farelerin başka yerlere de zarar vereceğini bilmiyorlar mı ! anlamak zor.
Ziyaret ettiğim Tarım kuruluşların ilgilileriyle yaptığım görüşmelerden edindiğim kanaate göre ; bazı yerlerde Eskişehir'de Ticaret Borsası öncülüğünde ve Tepebaşı Ziraat Odasının büyük desteği ile yürütmekte olduğumuz buğdayların kalite özelliklerinin yükseltilmesi programında elde edilen bilgi ve deneyimlerden onların da yararlanmasında büyük yarar olacaktır. Bazı yerlerde toprak özellikleri ve iklim koşullarının getirdiği kısıtlamalar yanında , tarım sistemine uygun yetiştirme teknikleri, girdi seçimi, kültürel uygulama yöntemleri konusunda bilgi ve /veya deneyim eksiklikleri bulunmaktadır. Bu nedenle yetiştirilen ürünlerin bazı kalite özelliklerinin düşük olması, dolayısıyla bu ürünlerin ve/veya bunlardan elde edilen gıda maddelerinin besleme kalitelerinin yetersiz kalması kaçınılmaz olmaktadır. Bu durum insanlarda yetersiz beslenmeye, diğer bir deyişle gizli açlığa neden olmaktadır.
Halkının özellikle günlük beslenmede kullandığı temel gıda maddelerini üretebilme olanağına sahip olan ülkeler çok şanslı ülkelerdir. Türkiye bu şanslı ülkelerden biridir. Bu olanak tartışmasız olarak bir ülkenin sahip olduğu en önemli zenginliklerin başında gelir. Dünya'da çok sayıda ülkede yetersiz beslenme ve açlık nedeniyle ya da bunlara bağlı olarak ortaya çıkan hastalıklar sonucu çoğu çocuk ve bebek yaşta milyonlarca insan hayatını kaybetmektedir.
Yetersiz beslenme sinsi bir şekilde yaygınlaşmaktadır. Anlaşılması, algılanması dengesiz beslenmeye göre daha uzun zaman almakta, bu nedenle de toplumun dikkatini daha az çekmektedir. Yetersiz beslenme ya da gizli açlık, hem vücut, hem zihin hem de ruh sağlığını etkilemektedir. Büyük ölçüde dar gelirlilerin sorunu olan yetersiz beslenme, diğer gelir gruplarındaki insanların önemli bir kısmında da bulunmaktadır fakat, ek gıdalar, mineraller ve vitaminlerle yapılan takviyeler sonucu çoğu kez farkında olmadan üstesinden gelinmektedir.
Yeterli ve doğru beslenme bir insanın yüksek düzeyde beden, akıl ve ruh sağlığına sahip olması için gereken en temel destekler arasında yer almaktadır. İnsanımızın başlıca temel gıdası olan ekmeğin, yufkanın, makarnanın, bulgurun ana maddesi olan buğdayı, mısır ekmeğini temel gıda olarak kullananların ihtiyacını karşılayacak kadar mısırı, bunlara katık olacak sebzeleri yeterince hatta bazılarını fazlaca üretebildiğimiz için hiç beklenmedik olağan üstü koşullar olmadıkça ülkemizde açlık, kıtlık sorunu görmemiz söz konusu değildir. Ancak ürünlerimiz ve bunlardan üretilen mamul maddeler, içeriklerinde bulunması gereken besin ögelerinin hepsine sahip değilse ve/veya bunlar normalde olması gereken oranlarda değilse gizli açlık oluşmaya başlar. Önlemek için bu eksiklerin giderilmesi gerekmektedir. Bu eksikliklerin, çeşitli kimyasal ürünler, takviyeler vb. ek maddeler yerine doğrudan gıda olarak kullanılan ve/veya gıda hammaddesi olan ürünlerin bünyesinde olmasını sağlayarak gidermek en doğrusudur. Bunun sağlanması ile toplumun büyük bir kısmının yetersiz beslenmesinin önüne geçilebilecektir. Konu, esas olarak tarım kesiminin sorumluluğunda olsa da toplumun her kesimini yakından ilgilendirmektedir.
