1915 Ocak ayı yine çok soğuktu Sarıkamış'ta.
Bir hücum emri verildi Allahuekber Dağları'na doğru.
Mehmetler kendilerini bekleyen beyaz örtünün içine daldılar ve bir daha geri dönemediler.
Sarıkamış Harekatı'nın üzerinden tam 102 yıl geçti.
Birinci Dünya Savaşı'nda Doğu Anadolu (Kafkas) Cephesi'nde Ruslarla savaşmaya başladık. Dostumuz (!) Almanların derdi; Rusların Alman cephesine daha az kuvvet göndermesini sağlamaktı. Bizi her cephede 'süngü' gibi kullanan bu 'Uyanık Alamanlara' karşı bizimde kendimizce planlarımız (kimine göre hayallerimiz) vardı…

KAFKASYA'DAN ORTA ASYA' YA
Başkumandan Vekili Enver Paşa'nın hedefi elbette sadece Sarıkamış gibi küçük bir kasaba değildi. Asıl hedefi, hızlı bir hücum ile Rusları önüne katıp Kafkasya, Tebriz ve Bakü'yü ele geçirmek, Afganistan içlerine kadar uzanıp bölgedeki Türkleri de hareketlendirip 'Dünya Türk Birliği'ni' kurmaktı…
Plana göre, öncelikle Allahuekber Dağları aşılacak ve Sarıkamış alınacaktı.
Güneyden getirilen askerlerin üzerinde yazlık giysiler vardı.
Ordunun ihtiyaçları, silah, giyecek, yiyecek İstanbul'dan gemilerle Trabzon'a oradan Erzurum'a ulaştırılmaya çalışılıyordu. Ancak Rus donanması malzeme getiren Türk gemilerini batırdı. Bu durum işleri daha da zorlaştırdı.
Mehmetçikler, Sarıkamış'ı almak için Allahuekber Dağları'na hücuma başladı.
Kar, tipi, boran, sıcaklık eksi 30… Beyaz ölüm pusudaydı.

KİTLENDİ KAPILAR MEKÂN AĞLADI…
22 Aralık felaketin ilk günü. Tam iki hafta boyunca o dağlar, yürüyerek aşılmaya çalışıldı.
Binlerce askerimiz savaşamadan soğuktan donarak sonsuz bir uykuya daldı.
3 Ocak'ta artık her şeyin bittiğini anlayan Enver Paşa Erzurum'a döndü.
Bu felaket sonucunda Doğu Anadolu'nun büyük bir bölümü Rusların eline geçti.
Mehmetçikleri kışın kar altında saklayan Allahuekber Dağları bahar gelince onları adeta kardelen çiçekleri gibi geri verdi… Doksan bin Şehidimizi…
Dağlarda donan, çöllerde yanan ana kuzusu şehitlerimizi saygı ve rahmetle anıyorum.
Onlara çok şey borçluyuz…

KAHRAMAN-I HÜRRİYET ENVER PAŞA
Bizim 68 Kuşağı kişisel çıkar gözetmeden vatanına sevdalı, idealleri (ütopik olsa bile) için canını vermekten çekinmeyen, dürüst yurtseverlere saygı duyar. Zoru gördüğü zaman kaçan, çıkarları için saf değiştiren, sahte vatanseverlerden hiç hoşlanmaz.
Enver Paşa'nın 'Sarıkamış Harekatı' başta olmak üzere eleştirilecek yanları çok fazladır. Ama benim açımdan üç özelliği tartışılmaz;
Vatanseverliği,idealistliği ve eşi Naciye Sultan'a olan aşkı….

BÖYLE DE BİR MİLLETİZ
Sarıkamış'taki başarısızlıktan iki ay sonra,18 Mart 1915'te İtilaf Devletleri donanması Çanakkale Boğazı'nda durduruldu, Gelibolu Yarımadası saldırganlara dünyadaki cehennemi yaşattı.
Çanakkale Savaşı'nın ardından tüm Anadolu'nun dilinde artık yeni bir umudun adı vardı;
'Anafartalar Kahramanı Mustafa Kemal Paşa'