Ispanak yeşil eczane olarak nitelendirilen bir sebzedir. Salatası, çorbası; yumurtalı, kıymalı, tavuklu sarması; mercimekli, nohutlu yemeği; böreği, mantısı, bulgur köftelisi yapılarak tüketilen ıspanağın, son yıllarda keklerde ve bazı tatlılarda yer aldığı da görülmektedir. Bunlara yeşil bir renk ve güzel bir görüntü vermesinin yanında vücuda çeşitli vitamin ve minerallerin alınmasını da sağlamaktadır.
İçeriğinde A, B (B1, B2, B3, B5, B6, B9), C, E ve K vitaminleri ile sodyum, potasyum, magnezyum, çinko, manganez ve bakır gibi mineraller bulunmakta olup, flavonoidler ve karotenler ile de iyi bir alfa lipoik asit kaynağıdır. Ispanak güçlü bir antioksidan ve antikanser özelliğe sahip, damar ve bellek dostu, kaslara güç veren bir besin kaynağıdır. En önemli antioksidan olan Koenzim Q10'un en bol bulunduğu besindir. Ispanaktaki bu önemli madde ve C vitamini pişirilince azaldığından, ıspanağın bazen pişirilmiş bazen de çiğ tüketimi sağlığa daha fazla katkıda bulunmaktadır. Ispanak, B12 vitamini, kalsiyum ve demirin vücuda alımı için gerekli olan betain maddesine sahiptir. Bu madde ayrıca homosistein seviyesini azaltıp kalp krizini, Alzheimer ve felci engellemekte, karaciğer yağlanmasını önlemekte, kasları güçlendirmekte, sindirime katkıda bulunmaktadır (özellikle 50'li yaşlardan sonra vücutta azalmaya başlayan betain, ıspanağın yanı sıra pazı ve brokoli gibi sebzelerde de bulunmaktadır).
Ispanakta bulunan alfa lipoik asit (ALA) cildi genç tutan bir antioksidandır. Vücudumuzdaki serbest radikalleri yakalayan bu madde paslanmayı önlediği gibi glutatyon, C ve E vitamininin antioksidan yeteneğini de takviye etmekte, metallerle şelat oluşturup ağır metal zehirlenmesini azaltmakta, sinir sistemini korumakta, kan şekerini dengelemekte, damar sertliğini engellemekte, bellek sağlığına destekleyici olmaktadır. Ispanak yüksek miktarda A vitamini içermekte olup, iltihaplanmaların engellenmesine yardımcı olmaktadır. A vitamini insan vücudundaki hastalıklarla mücadele eden beyaz kan hücreleri olan lenfositlerin de ana bileşenlerindendir. Bu vitamin solunumun düzgün olmasına yardımcı olmakta, bağırsak yolları mukozasını güçlendirmekte ve sindirim sistemi fonksiyonunu desteklemektedir. Ispanak yine bir antioksidan madde olan karotence de zengin olan bir besindir.
Ispanak tüketilmesinin faydalarından biri de violaxanthin ile eklem, astım, migren ağrıları gibi çeşitli iltihaplı hastalıklardan korunmanın sağlanabilmesine olan katkıdır. Ispanağın oldukça bol içerdiği antioksidanlardan olan ve retinada bulunan lutein ve zeaksantin bilgisayar, telefon ve televizyon ışıklarını filtrelemekte, katarakt ve makular dejenerasyonun önlenmesine ve görme yetisinin iyileştirilmesine yardımcı olmaktadır. Lutein, göz sağlığına katkısı yanında, atar damar duvarlarında kalınlaşmayı engelleyici ve kalp krizini önleyici etkiye de sahiptir. Ayrıca kanser hücrelerinin çoğalma yeteneğini de baskılayabilmektedir.
Ispanak B vitaminlerince zengindir. B1 (tiamin) beyin gelişimi, sinir sisteminin iyi çalışması, B2 (riboflavin) karaciğer enzimi oluşması, B3(niasin) protein, karbonhidrat ve yağın vücut içinde yapımı, kullanımı, DNA oluşumu, derinin, sinir ve sindirim sisteminin sağlıklı kalması, B5 (pantotenik asit) vücuda alınan besinlerden enerji sağlanması, stresin azaltılması, B6 (piridoksin) nükleik asit sentezi, amino asit dönüşümü ve bağırsaktan kana ulaşması işlevlerinde etkili olmaktadır. Gebelik döneminde bebeğin sinir sisteminin gelişiminde rol oynayan folik asit (B9) ıspanakta oldukça fazladır. B9 bağırsak kanserini engellemede ve kalp sağlığı ile bellek sağlığında önemlidir. K vitamini açısından çok zengin olan ıspanak hem bu vitamin hem de kalsiyum ve magnezyum ile sağlıklı ve güçlü kemikler için önemlidir. K vitamini, sinir sistemi ve beyin fonksiyonlarının işlevine yardımcı olmakta ve ilerleyen yaşlarda beyin fonksiyonunun sağlıklı sürdürülmesini sağlamaktadır. Ispanak A, C, E, K vitaminleri ile cilt dokusunu iyileştirmeye ve cilt rahatsızlıklarını tedavi etmeye yardımcı olmaktadır.
İçerdiği flavonoidler antioksidan olduğu için cilt ve mide kanserine neden olan zararlı hücrelerin oluşmasını engellemektedir. Kalp-damar ve sinir sisteminin vazgeçilmez minerali olan potasyumu fazlaca içermektedir. Vücuttaki sodyum-potasyum dengesinin korunmasına yardımcı olmakta fazlası böbrek bozukluğuna neden olan potasyumu düşürmektedir. Eksikliğinde el, ayak uyuşması, kas ağrısı, uyku bozukluğu gibi sıkıntılara neden olan magnezyum, ıspanakta bulunmaktadır. Magnezyum kas dokusunu güçlendirerek, kaslardaki stresi azaltmaktadır. Ispanak demir zengini olan gıdalar arasında 10. sırada yer almaktadır. Bilinenden daha az demir içeren ıspanağın içerdiği demir, bitkisel kaynaklı olduğu için vücut tarafından ancak %5-8 i emilebilmektedir. Pişirilirken içine kıyma, et, yumurta konması ve içerdiği C vitamini nedeniyle demir emilimi artmaktadır.
Ispanağın içerdiği peptidler kan basıncının yani tansiyonun düşmesini sağlayarak kalp-damar sağlığını korumaktadır. Koyu yeşil rengi sağlayan klorofil, karaciğer ve bağırsağı zararlı maddelerden arındırmakta olup, böylece hastalığı engelleyici etkisi bulunmaktadır. Ispanak, çözünür lif açısından da zengindir mide sağlığının korunması ve bağırsakların hareketlenmesine yardımcı olur, diyet yapanlar için de iyi bir seçenektir. Ancak aşırı ıspanak tüketimi, vücudun mineral emme kapasitesini azaltabilmektedir. Aşırı tüketim midede gaz, şişkinlik, kramplara neden olabilmekte ve ishale sebep olmaktadır. Ispanak yüksek miktarda pürin içerir ve aşırı tüketimde bu madde ürik aside dönüşüp, böbreklerde kalsiyum çökmesine neden olmaktadır. Gut hastaları doktor onayı ile tüketmelidirler. Ispanağın acısını almak için yapılan tuz ile ovalama, sıkma veya suda hafif haşlayıp suyunu dökme gibi işlemler ıspanağın içerisindeki C vitamininin kaybolmasına neden olmaktadır.
Ispanak yüksek ısıda ve kısa sürede pişirilmeli ve içerdiği A ve D vitamininden daha iyi faydalanmak için, içine bir miktar yağ ve acısını almak için 1 çay kaşığı şeker veya 1 havuç rendesi eklenmelidir. Karbonatlı su içinde 15-20 dakika bekleterek toprak, kum ve tozun çökmesini sağlandıktan sonra, normal su ile durulanıp pişirilmelidir. Yıkanıp torbalanmış ıspanak almak yerine, tüketicinin ıspanağı kendi yıkaması güven açısından daha doğrudur. Omega 3 içeren nadir sebzelerden olan ıspanak, düşük kalorili ve değerli bir sebzedir, iştahı azaltarak kilo kontrolüne de yardımcı olabilmektedir. Evde varsa etle yoksa yumurta, nohut veya mercimekle pişirmek, salata olarak tüketilecekse yumurta veya peynir ve sıvı yağla tüketmek vücuda olan faydasını artırmaktadır.