2025 LGS (Liselere Giriş Sistemi) Merkezi Sınav sonuçlarının açıklanmasının ardından başlayan tercih ve yerleştirme işlemleri MEB’in kendi yarattığı nitelikli/niteliksiz okul ayrımcılığı ve tercih dayatmaları ile sürüyor.
Uzmanlar tarafından 2025 LGS sorularının son yılların en zor sınavı olduğu söylenmesine rağmen Türkiye genelinde 544 okuldan 719 öğrencinin tam puan alması tartışmalara neden oldu. Sınav devam ederken soruların paylaşıldığı iddiaları üzerine Milli Eğitim Bakanı 29 kişi hakkında soruşturma başlatıldığını açıkladı.
OKUL TÜRLERİNE GÖRE LGS BAŞARISI…
Ülke genelinde 963 bin 142 öğrencinin katıldığı 2025 LGS’de, 15 ilde tam yapan öğrenci çıkmadı.
MEB istatistiklerine göre, soruların tamamını doğru yapan öğrencilerin 411’i (%57) özel okullardan 308’i (%43) devlet ortaokulundan oldu. İmam hatip ortaokullarından ise 63 öğrenci (%9) tam puan aldı.
İmam-hatip ortaokullarına devam eden öğrenciler, örgün eğitimdeki tüm ortaokul öğrencilerinin %13,4’ünü oluştururken tam puan yapan öğrencilerin oranının %9’unun imam-hatip ortaokullarından, tüm ortaokul öğrencilerinin %7,1’ine sahip olmasına rağmen özel öğretim kurumlarından tam puan yapan öğrencilerin oranının ise %57 olması oldukça dikkat çekici.
KONTENJANLARI AZALTILAN OKULLAR…
Bu yıl merkezi sınava 963 bin 142 öğrenci katıldı. 2024 yılında 203 bin 578 olan nitelikli okul kontenjanı bu yıl 201 bin 417’ye düşürüldü.
Fen liseleri, sosyal bilimler liseleri, Anadolu liselerinde kontenjan azalımı yapılırken Anadolu imam hatip liselerinde 856, mesleki ve teknik liselerde 1063 kontenjan artışı söz konusu.
BAZI PUANLARDA YIĞILMALAR OLACAK...
Sıralayarak öğrenci seçmeyi hedefleyen bir merkezi sınavda, tam puan yapan 719 öğrenci olması ve tam puana yakın aralıklarda yaşanan olası yığılma, tercih sistemini içinden çıkılmaz bir hale getirebilir. Bu durum, tam puan alan öğrencilerden bazılarının istedikleri okula yerleşemeyeceğini gösteriyor.
Yerleştirme sürecinde puan eşitliği olması durumunda, öğrencinin okul başarı puanı, yıl sonu başarı puanı, özürsüz devamsızlığı, tercih önceliği ve doğum tarihi gibi değişkenler sırasıyla devreye giriyor.
Benzer bir yığılma tam puan dışındaki yüzdelik dilimlerde de görülecektir. Bu durum değişkenlerin yerleştirme sürecine etkisini yükseltiyor ve zaten adaletsizlik duygusunun yoğun olarak yaşandığı merkezi sınavı amacından iyice saptırıyor.
VE ESKİŞEHİR…
Eskişehir’de 2025 LGS’de 10 öğrenci tam puan aldı. Bu öğrencilerin ikisi devlet ortaokulundan (Suzan Gürcanlı O.O ve Ahmet Sezer O.O) 8 öğrenci ise özel okullardan (2 Ö. Çağdaş O.O, 2 Bahçeşehir O.O, 2 Yeniyol O.O,1 Sakarya O.O, 1MBA Okulları)
Eskişehir, bu sonuçla birlikte Türkiye genelinde birinci çıkaran iller arasında 16. sırada yer aldı. Okul birincilerin varlığı sevindirici olmakla birlikte asıl başarı okuldaki tüm öğrencilerin kitlesel başarısı ve okul sınav puanı ortalamalarıdır.
Eskişehir Milli Eğitim Müdürlüğü’nün ilimizin sınav puan ortalamasını ve derslere göre başarı ortalamalarını açıklaması daha doğru analizler yapılmasını sağlayacaktır.
ESKİŞEHİR KONTENJANLARI NEDEN AZALTILDI?
Eskişehir’de 9 bin 500 öğrenci sınava girdi. Geçen yıl nitelikli okul olarak belirlenen 21 okulun kontenjanı 2040 öğrenci olarak belirlenmişti. Ancak bu yıl “her nedense!..) ilimiz genelinde nitelikli okul kapsamındaki fen, Anadolu ve sosyal bilimler liselerinin alacağı öğrenci kontenjanları azaltılmış.
Fen liselerinde 30, Anadolu liselerinde 60, sosyal bilimlerde de 60 öğrenci kontenjanları azalırken imam hatip, Anadolu teknik ve meslek liselerindeki kontenjan sayısı aynı bırakılmış.
NİTELİKLİ EĞİTİM HER ÇOCUĞUN HAKKIDIR…
Nitelikli okullara girme şansı bulamayan 1 milyondan fazla öğrenci, MEB tarafından ‘niteliksiz’ olarak tanımlanan okullara ‘zorunlu tercih dayatmalı’ yerel yerleştirme ile kayıt yaptıracak. İmam hatiplere ya da meslek liselerine gitmek istemeyenler ise ‘açık lise, çıraklık eğitim merkezi veya özel okul’ arasında sıkışıp kalacak.
LGS merkezi sınavının hedefleri, hazırlanma, uygulanma ve kapsama koşulları, kamusal alanda yer alan okulların çok büyük bir bölümünde eğitim gören öğrencilerin sınavda başarılı olarak nitelikli bir okula girme şanslarını oldukça azaltmaktadır. Yani, oyun(!) ayrıştırıcı ve adaletsiz sınav sistemlerinde eşit olmayan koşullarda yarıştırılan çocukların önemli bir bölümü için daha başlamadan bitmektedir…
