13 Mayıs Ulusal Peyzaj Mimarlığı Günü vesilesiyle, doğayla uyumlu, dirençli ve sürdürülebilir yaşam alanlarının tasarımına katkı sunan tüm meslektaşlarımızı kutluyoruz.

Bu anlamlı günde, Eskişehir Teknik Üniversitesi’nin koordinatörlüğünü yürüttüğü ve Avrupa Komisyonu Erasmus+ Programı tarafından desteklenen 1.8 milyon Avro bütçeli EPD-Net projesinin peyzaj mimarlığı mesleği için önemine dikkat çekmek istiyorum.

EPD-Net, tam adıyla "Filling the Gap: Development of Ecological Planning and Design Learning Network and An Adaptive Smart Training Module for Disaster Resilient and Sustainable Cities", afetlere dirençli ve sürdürülebilir kentler için ekolojik planlama ve tasarım temelli bir öğrenme ağı ve yapay zekâ destekli eğitim modülü geliştirmeyi amaçlayan öncü bir projedir. Proje, yalnızca disiplinlerarası bir kapasite geliştirme girişimi değil; aynı zamanda peyzaj mimarlarının bilgi birikimini dijital, yeşil ve dirençlilik odaklı becerilerle buluşturan güçlü bir platformdur.

Bu bağlamda, projenin doğrudan ortakları arasında yer alan Türkiye Peyzaj Mimarları Odası (TMMOB PMO) ile Letonya Peyzaj Mimarları Derneği (Latvijas Ainavu arhitektu asociacija – LAAA), peyzaj mimarlığının disiplinlerarası rolünü hem yerel hem de uluslararası düzeyde daha görünür kılmaktadır. Aynı zamanda projeye katkı sunan Uluslararası Peyzaj Mimarları Federasyonu (IFLA), küresel meslek ağlarının dayanışmasını ve bilgi paylaşımını destekleyen stratejik bir ortaktır.

Projenin açılış toplantısında, IFLA Başkanı ve peyzaj mimarlığı alanının tanınmış akademisyenlerinden Doç. Dr. Bruno Marques, yaptığı etkileyici konuşmada EPD-Net’in hedeflerinin peyzaj mimarlığının temel ilkeleriyle birebir örtüştüğünü vurgulamış; mekânsal planlama, yeşil altyapı, iklim değişikliğine uyum ve toplumsal kapsayıcılık gibi temaların bu projeyle yeniden güçlü bir şekilde gündeme geldiğini belirtmiştir. Konuşmasında Marques, peyzaj mimarlığı disiplininin çağdaş rolünü ve EPD-Net projesiyle olan derin bağını gözler önüne sermiştir. IFLA Başkanı Bruno Marques, peyzaj mimarlığının yalnızca mekân estetiği değil, aynı zamanda dirençlilik, eşitlik ve kapsayıcılık değerlerini içeren bir toplumsal sorumluluk pratiği olduğunu vurgulamış; EPD-Net’in özellikle afetlere dayanıklı kentler yaratma vizyonunun, IFLA’nın küresel gündemiyle tam bir uyum içinde olduğunu belirtmiştir.

Yine açılış konuşmacılarından biri olan ve dünyada coğrafi bilgi sistemleri (CBS) alanının öncüsü kabul edilen, aynı zamanda bir peyzaj mimarı olan Jack Dangermond (ESRI’nin kurucusu), CBS teknolojilerinin özellikle afet risk yönetimi, ekolojik planlama ve sürdürülebilir tasarım süreçlerindeki rolünü vurgulamıştır. Jack Dangermond konuşmasında, CBS teknolojilerinin yalnızca haritalama aracı değil; sürdürülebilir planlama, afet riski azaltımı ve çevresel bütünlüğün korunması için stratejik bir karar destek mekanizması olduğuna değinmiştir. Konuşmasıyla Dangermond, peyzaj mimarlığı yaklaşımlarının bu dijital araçları etik değerlerle harmanlayarak toplumlara ve gezegene hizmet etme kapasitesinin EPD-Net ile güçlendirileceğini gözler önüne sermiştir. Bu iki önemli isim, projeye yalnızca destek vermekle kalmamış, aynı zamanda peyzaj mimarlığının gelecekte üstleneceği çok katmanlı rollerin da somut birer örneğini ortaya koymuştur.

EPD-Net projesi, peyzaj mimarlarına pek çok açıdan önemli mesleki kazanımlar sunmaktadır. Proje kapsamında, ekolojik planlama ve afet dayanıklılığı temelli yeni eğitim içeriklerine Avrupa düzeyinde erişim sağlanmakta; bu sayede peyzaj mimarlarının bilgi donanımları güncel ve stratejik konularla güçlendirilmektedir. Ayrıca, yapay zekâ destekli öğrenme modülü sayesinde bireysel mesleki gelişim desteklenmekte, öğrenme süreçleri kişiselleştirilebilir ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşmaktadır. Proje, coğrafi bilgi sistemleri ve mekânsal analiz becerilerinin geliştirilmesini sağlayarak meslek mensuplarının dijital kapasitelerini artırmakta, böylece peyzaj planlama süreçlerinde daha güçlü ve veri temelli kararlar alınmasına imkân tanımaktadır. Uluslararası düzeyde Türkiye ve Letonya Peyzaj Mimarları Odaları ile IFLA gibi meslek örgütleriyle yürütülen iş birlikleri, peyzaj mimarlarının Dünya çapında daha görünür hale gelmesini ve mesleki ağlarını güçlendirmesini sağlamaktadır. Son olarak, politika yapıcılar, akademi, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarıyla kurulan ortaklıklar, meslek pratiğinin toplumsal ve yönetsel düzeyde etki alanını genişletmekte, peyzaj mimarlarının çok aktörlü ortamlarda aktif rol üstlenmelerine katkı sunmaktadır.

Günümüzde kentlerin karşı karşıya olduğu çevresel, toplumsal ve ekonomik riskler karşısında peyzaj mimarlığı yalnızca estetik bir tasarım pratiği değil, aynı zamanda ekolojik bütünlüğü, sosyal adaleti ve afetlere karşı dayanıklılığı hedefleyen stratejik bir disiplindir. EPD-Net projesi, bu anlayışı merkezine alarak peyzaj mimarlarını geleceğin mesleki ihtiyaçlarına hazırlayan bütüncül bir dönüşüm hamlesi sunmaktadır.

Bu kapsamda, EPD-Net projesinin hedefleriyle peyzaj mimarlığının etik ilkeleri arasında güçlü bir bağ kurulduğu açıkça görülmektedir. Günümüzde peyzaj mimarları sadece park ve rekreasyon alanları tasarlamakla sınırlı kalmayıp, taşkın risklerinin azaltılması, kentsel ısı adalarının kontrolü, su döngüsünün yönetimi gibi yaşamsal öneme sahip planlama alanlarında da öncü roller üstlenmektedir. EPD-Net projesi, bu rollerin eğitim modülleri aracılığıyla kurumsallaşmasını sağlamakta ve peyzaj mimarlarını afet yönetiminin ayrılmaz bir parçası haline getirmektedir. Proje ayrıca mimarlık, şehir ve bölge planlama, çevre mühendisliği, ekoloji ve coğrafi bilgi sistemleri gibi disiplinlerle kesişen modüler eğitim içerikleriyle peyzaj mimarlarının yetkinlik havuzunu zenginleştirmekte, böylece meslek mensuplarının hem kamusal hem de özel sektörde farklı uzmanlık rollerine evrilebilmelerine olanak tanımaktadır. Letonya ve Türkiye Peyzaj Mimarları Odalarının yanı sıra IFLA'nın da katkısıyla, proje uluslararası iş birliğini ve mesleki dayanışmayı pekiştirmekte; meslek örgütlerinin karar alma süreçlerine aktif katılımını teşvik ederek peyzaj mimarlığının politika üretim süreçlerine daha etkin şekilde entegre edilmesini sağlamaktadır. Ayrıca ESRI Türkiye, Başarsoft ve Netcad gibi teknoloji liderlerinin desteğiyle geliştirilen EPD-Assist modülü sayesinde peyzaj mimarları, veri temelli karar verme, coğrafi analiz, senaryo üretimi ve parametrik tasarım gibi ileri düzey araçları etkin biçimde kullanabilecek; bireysel öğrenme hızına uyum sağlayabilen yapay zekâ destekli bu esnek yapı, mesleki gelişimde çığır açıcı bir öğrenme deneyimi sunacaktır.

Bu nedenlerle EPD-Net projesi, peyzaj mimarlığı mesleğini yalnızca teknik bir uzmanlık alanı olarak değil, aynı zamanda toplumsal dönüşümün ve küresel sorumluluğun taşıyıcısı bir meslek pratiği olarak yeniden konumlandırmaktadır.

Peyzaj Mimarlarına Çağrı

Ulusal Peyzaj Mimarlığı günü vesilesiyle tüm peyzaj mimarlarını EPD-Net projesinin sunduğu öğrenme, paylaşım ve iş birliği fırsatlarından faydalanmaya davet ediyoruz. Proje süresince düzenlenecek açık erişimli eğitimler, çalıştaylar ve uluslararası forumlar, yalnızca genç meslektaşlarımızın değil, tüm uygulayıcıların mesleki güncel gelişmeleri yakından izleyebileceği özgün platformlar sunacaktır.

Peyzaj mimarlığı mesleğini daha güçlü, daha görünür ve daha etkili kılmak için birlikte üretmeye, birlikte öğrenmeye ve birlikte dirençli kentlerin tasarımına katkı sunmaya devam edelim.

Bu proje, yalnızca teknik bir eğitim projesi değil; aynı zamanda peyzaj mimarlığının kamu yararına çalışan dönüştürücü gücünü öne çıkaran ve geleceğin meslek pratiklerini şekillendiren bir girişimdir.

EPD-Net projesiyle, peyzaj mimarlığı disiplininin afetlere dirençli, iklim dostu ve sosyal açıdan kapsayıcı kentlerin inşasında oynadığı hayati rol fon sağlayıcı AB tarafından bir kez daha tescillenmiş olmaktadır. Bu doğrultuda, tüm peyzaj mimarlarının Ulusal Peyzaj Mimarlığı Günü’nü kutluyor, bu vesilesiyle tüm ilgili meslek insanlarını ve akademisyenleri ortak geleceğimize yön veren bu projenin sunduğu öğrenme, paylaşım ve iş birliği olanaklarından yararlanmaya davet ediyor; birlikte üretmenin, birlikte öğrenmenin, birlikte dirençli kentler kurmanın ve birlikte üretmenin heyecanını ve gururunu paylaşıyoruz.

………………….

Bugün aynı zamanda 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı. Bu vesileyle, Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü saygı ve minnetle anıyor, bize bağımsız düşünmeyi, ilerlemeyi ve gençliğe güvenmeyi miras bıraktığı için şükranlarımızı sunuyoruz. Bayramımız kutlu olsun…